ویرایش یا ویراستاری عبارت است از پیراستن نوشته از نارساییها و خطاهای علمی و زبانی، و تنظیم مباحث بر حسب مبانی منطقی و اصلاح خطاهای واژگانی و دستوری بر اساس معیارهای زبان. بهعبارتی ویرایش، مجموعة روشها و فنونی است که باعث میشود خواننده به راحتی با متن ارتباط برقرار کند. اما ویرایش متون تاریخ شفاهی موازین خاصی دارد و در مواردی با اصول عامِ ویرایش متفاوت است زیرا پایة متون تاریخ شفاهی بر مصاحبه استوار است و مصاحبهشونده برای پاسخ به یک پرسش به حافظهاش مراجعه میکند. پس، حالتی گفتاری دارد و ویرایش نباید این فضای روایی- یا همان اصالت مصاحبه را دگرگون کند.
در ویرایشِ متون تاریخ شفاهی باید به دو مقوله توجه کرد: یکی واژگان و ساخت جمله و دیگری بافتِ اثر. به بیان دیگر بر محتوا در مصاحبه و منشاء ایجاد دادة شفاهی تأکید میشود. نشانههای زبانشناختی نیز نشانگر تقدم گفتار بر نوشتارند زیرا در این گفتمانها هر گفتاری پیشاز تبدیل شدن به نوشتار، زبانی و برآمده از اندیشه است.
برای آنکه با محدودیتهای ویرایش در متون تاریخ شفاهی آشنا شویم، باید اصول کلی ویرایش را مرور و محدودیتهای متون تاریخ شفاهی را بررسی کنیم. از اصول مشترک ویرایش در متون تاریخ شفاهی با سایر متون علمی میتوان به رعایت نشانهگذاری، یکسانسازی رسمالخط کلمات، فصلبندی، تهیة فهرست، پاورقیها یا پینوشتها اشاره کرد. از موارد غیرمشترک در این متون نیز موضوعاتی همچون شکستهنویسی، استفاده از علائم جمع صحیح، پرهیز از نوشتن جملههای طولانی، حشو و فارسیسازی کلمات قابل ذکر است.
نظرات بسته شده است