دسته: تاریخ اجتماعی کرونا ویروس

گزینه‌های ضبط مصاحبه از راه دور

با توجه به موضوعات مطرح‌شده در بخش‌های نخست شیوه‌نامه، روش‌های فنی متعددی در دسترس علاقه‌مندان به انجام مصاحبه از راه دور قرار دارد. بسیاری از این گزینه‌ها برای انجام مصاحبه تاریخ شفاهی مناسب به نظر نمی‌رسد، به‌ویژه در مواردی که هدف از انجام مصاحبه، صرفاً انجام فعالیت پژوهشی نیست و نگه‌داری بلندمدت در آرشیو مدنظر است. بنابراین پیشنهاد می‌شود پیش از انتخاب روش ضبط، عوامل زیر از طرف مصاحبه‌گران و مدیران طرح‌های تاریخ شفاهی موردتوجه قرار گیرد:

• سهولت در استفاده: آیا استفاده از این روش برای طرفین مصاحبه (مصاحبه‌شونده و مصاحبه‌کننده) به راحتی امکان‌پذیر است؟
• حق مؤلف و حفاظت از داده‌ها: آیا روش ضبط مصاحبه با توجه به قوانین مرتبط با حق مؤلف در تاریخ شفاهی انتخاب شده است؟ آیا در این روش از داده‌ها به نحو مطلوبی نگه‌داری می‌شود؟ دسترسی به داده‌ها چطور میسّر می‌گردد؟ آیا حفاظت از داده‌ها براساس روش انتخابی، با آیین‌نامه حفاظت از داده‌های عمومی[1] مطابقت دارد؟
• انواع فایل: آیا براساس روش ضبط انتخاب‌شده، فایل‌های فشرده[2] صوتی یا تصویری با پسوند”mp3″[3]  یا “mp4”[4] یا داده‌های مناسب برای نگه‌داری در آرشیو با پسوند [5]“wav” ضبط می‌شود؟ اگر هدف از انجام مصاحبه حفظ فایل‌های صوتی و تصویری در آرشیو است، درزمینه استانداردهای لازم برای نگه‌داری انواع فایل‌ها، با متخصصان آرشیو مشورت کنید. به یاد داشته باشید روشی را انتخاب کنید که فایل‌هایی با پسوند “wav” ایجاد نماید. اگر فایل‌ها به‌صورت “mp3” ضبط گردد، به راحتی به “wav” تبدیل نمی‌شود.

ناگفته نماند که به‌رغم توصیه به ایجاد فایل‌های “wav”، کیفیت فایل‌های مذکور در مصاحبه‌های از راه دور در مقایسه با مصاحبه‌های حضوری، از کیفیت پائین‌تری برخوردار است. توجه داشته باشید که خدمات سرویس‌دهنده‌های صوتی مبتنی بر بستر اینترنت[6]، مانند اسکایپ[7] یا زوم[8] و تماس‌های تلفنی، فایل‌های صوتی را در درجات مختلفی از فشرده‌سازی در دسترس قرار می‌دهند.

• ضبط صوتی یا تصویری: آیا برای ضبط صدا و تصویر در مصاحبه برنامه‌ریزی کرده‌اید یا در یک ارتباط ویدئویی، تنها صوت آن را ضبط می‌کنید یا فقط تماس صوتی برقرار می‌کنید؟ انجام مصاحبه به‌صورت صوتی- تصویری مزایای بیشتری دارد و فرصت‌‌های مناسبی را به‌منظور مطرح‌کردن موضوعاتی نظیر حق مؤلف، امنیت داده‌ها و حفاظت از اطلاعات، در اختیار طرفین مصاحبه قرار می‌دهد.
• زمان و هزینه: آیا مصاحبه براساس طرح موضوعی انجام می‌شود و تاریخ پایان طرح مشخص شده است؟ هزینه تجهیزات و نرم‌افزارهای موردنیاز چطور تأمین می‌شود؟ آیا لازم است به‌منظور کاهش هزینه‌های تمام‌شده صرفه‌جویی کنید؟

بنابراین با در نظر گرفتن عواملی که درج شد، روش‌هایی برای ضبط مصاحبه پیشنهاد می‌شود. موارد پیشنهادی جامع نیست و سایر گزینه‌ها نیز مشروط بر منطبق‌بودن با معیارهای مندرج در این شیوه‌نامه، قابل‌استفاده است. لازم به ذکر است گزینه‌هایی که در ادامه ارائه می‌شود، روش‌هایی برای ضبط مصاحبه از راه دور است، نه ابزاری به‌منظور برقراری ارتباط با مصاحبه‌شونده. در ضمن همان‌طور که در بخش‌های پیشین شرح داده شد، برای استفاده از فناوری ضبط، با مصاحبه‌شونده هماهنگ کنید و سهولت وی را در به‌کارگیری آن، مدنظر قرار دهید.

در انتها یادآوری این نکته ضروری است که گروه تاریخ شفاهی کتابخانه انگلستان، تجربه عمیقی در استفاده از فناوری‌های زیر ندارد. لذا توصیه می‌شود با اشخاص حقیقی و حقوقی که تجربه‌های کاربردی و مفیدی در این زمینه دارند، مشورت نمایید:

1. ضبط دوتایی (دوطرفه)[9]: در این نوع ضبط، صدا از طریق میکروفن متصل به رایانه هریک از طرفین مصاحبه ضبط می‌شود. بنابراین استفاده از میکروفن خارجی، هم برای مصاحبه‌شونده و هم برای مصاحبه‌کننده، همانند مصاحبه‌های حضوری، موجب ارتقای کیفیت ضبطِ صدا می‌شود. بسیاری از نرم‌افزارهای موجود در این زمینه، توانایی مدیریت فناوری ضبط دوطرفه را دارند تا بدین طریق، افت صدا به حداقل برسد. با بهره‌مندی از این گزینه، فایل‌هایی با کیفیت بالا ضبط می‌شود، مشروط بر اینکه مصاحبه‌شونده نیز توانایی کار با نرم‌افزارهای مدیریت این نوع ضبط را داشته باشد. بعضی از برنامه‌ها فقط ضبط صدا را مدیریت می‌کنند و برخی دیگر، کیفیت ضبط صوت و تصویر را هم‌زمان ارتقا می بخشند. به‌هرحال استفاده از این برنامه‌ها با صرف هزینه‌هایی همراه است و مدیران و مشارکت‌کنندگان، ملزم به تأمین هزینه‌ها هستند.
2. سیستم‌های صوتی مبتنی بر بستر اینترنت^[10]: در این نوع ضبط برعکس گزینه قبلی، ضبط گفت‌وگو از طریق سیگنال‌های دیجیتالی صورت می‌پذیرد. به دلیل وابستگی این فناوری به اینترنت، لازم است به پهنای باند سرویس‌دهنده وب نیز توجه شود. فایل‌های ضبط‌شده براساس این روش، از کیفیت پائین‌تری نسبت به روش قبل برخوردارند.
3. نرم‌افزارهای رایگان: از جمله این نرم‌افزارها می‌توان به “NHC”[11] اشاره کرد که هم بر روی ویندوز و هم بر سیستم عامل مَک قابل بارگیری است و ضبط صوتی و تصویری مصاحبه‌های تاریخ شفاهی را پشتیبانی می‌کند. لازم به ذکر است که برخی از این نرم‌افزارها، تنها از قابلیت ضبط به‌صورت [12]“mono” برخوردارند و از ضبط به‌صورت [13]“stereo” پشتیبانی نمی‌کنند.

---

[1] General Data Protection Regulation (GDPR)

[2] Compressed file

[3] Moving Picture Experts Group Layer-3 (mp3)

[4] Motion Picture Experts Group or MPEG (mp4)

[5] Waveform Audio File (wav)

[6] Voice Over Internet Protocol (VOIP)

[7] Skype

[8] Zoom

[9] Double- ender recording

[10] VOIP

[11] NHC Software

[12] Windows

[13] Mac

خارج شدن از نظر

دشوارترین بخش مصاحبه از راه دور، اندیشیدن به تمهیداتی است که موجب می‌شود مصاحبه‌شوندگان بتوانند توافقنامه‌های همکاری[1] و ضبط[2] را پیش از شروع مصاحبه امضاء کنند. به‌منظور کسب اطلاعات بیشتر در این زمینه، به راهنمای انجمن تاریخ شفاهی^[3] درباره آیین‌نامه حفاظت از داده‌های عمومی[4] مراجعه نمایید. در راهنمای مذکور[5] بیان شده است که اجرای این آیین‌نامه برای اشخاص حقیقی و حقوقی که اطلاعات شخصی افراد را گردآوری می‌کنند، الزامی است. مراکز مرتبط با طرح‌های تاریخ شفاهی، کتابخانه‌ها، موزه‌ها و آرشیوها از جمله موسساتی به‌شمار می‌روند که بایستی از اطلاعات خصوصی افراد حفاظت کنند.

اگر در حال مصاحبه با شخصی هستید که امضاء الکترونیک دارد، از او بخواهید تا توافقنامه‌ها را با این روش امضاء و تائید کند. اگر مصاحبه‌شونده به دستگاه چاپگر یا پویشگر[6] دسترسی دارد، از وی خواهش کنید تا توافقنامه‌ها را چاپ و امضاء کند و ارسال نماید. اگر وی چاپگر در اختیار ندارد، فرم‌ها را برایش ارسال کنید تا تائید کند و با پست ارسال نماید. ناگفته نماند که این روش‌ها، تنها به دلیل الزام به رعایت فاصله‌گذاری اجتماعی در این دوره پیشنهاد می‌شود و لازم است فرم‌های تکمیلی نیز در آینده توسط مصاحبه‌شوندگان به امضاء برسد.

به یاد داشته باشید که ابتدا یک تماس صوتی یا تصویری با مصاحبه‌شونده برقرار کنید تا مطمئن شوید که از روند امضاء توافقنامه‌ها و فرم‌ها آگاهیِ کامل دارد. همچنین برای اینکه آیین‌نامه حفاظت از داده‌های عمومی را رعایت کنید و با آن هماهنگ باشید، سعی کنید توافقنامه همکاری را پیش از شروع مصاحبه به امضاء مصاحبه‌شونده برسانید. در صورت لزوم، امضاء توافقنامه ضبط را تا کنترل شرایط بحران به تعویق بیندازید. در ضمن پس از دریافت توافقنامه‌ها به‌صورت کاغذی یا دیجیتالی، باید فرایندی را به‌منظور ذخیره‌سازی ایمنِ این اسناد که حاوی اطلاعات شخصی مصاحبه‌شوندگان است، پیش‌بینی نمایید.

یادآوری می‌شود در مصاحبه‌های تاریخ شفاهی از راه دور نیز همانند مصاحبه‌های حضوری، رعایت ملاحظات حقوقی و اخلاقی حائز اهمیت است. به‌منظور کسب اطلاعات بیشتر درزمینه سوالات متداول حقوقی و اخلاقی تاریخ شفاهی، به صفحه مربوط به این موضوع، در سایت انجمن^[7] مراجعه کنید.

در انتها لازم به ذکر است که اگر در شرایط بحران کنونی، به هر دلیلی موفق نشدید که توافقنامه‌های همکاری و ضبط مصاحبه را به امضاء مصاحبه‌شونده برسانید و تنها به توافق کلامی[8] دست یافتید، پیش از شروع مصاحبه از راه دور، با مدیر طرح و مسئول حفاظت از داده‌ها مشورت کنید و براساس نظرات آنها، اقدام به انجام مصاحبه نمایید.

---

[1] Participation agreement

[2] Recording agreement

[3] Oral history society guidance on GDPR

[4] General Data Protection Regulation (GDPR)

[5] https://www.ohs.org.uk/advice/data-protection

[6]  Scanner

[7] https://www.ohs.org.uk/advice/ethical-and-legal

[8]  Verbal agreement

خارج شدن از نظر

رعایت چه مواردی در جلسه مصاحبه حائز اهمیت است؟

انجام مصاحبه از راه دور، پژوهشگران تاریخ شفاهی را با چالش‌های فنی و روش‌شناختی متعددی روبه‌رو می‌کند که در مصاحبه‌های حضوری به چشم نمی‌خورد. محدودیت‌های ناشی از شرایط جدید، موجب به‌وجود آمدن این مسائل می‌شود. لذا به مهم‌ترین چالش‌ها در این زمینه اشاره می‌گردد تا مصاحبه‌گران با آگاهی نسبت به این موارد، به انجام مصاحبه از راه دور، اقدام نمایند:

1. اگر از شبکه اینترنت به‌منظور انجام مصاحبه استفاده می‌کنید، بایستی توجه داشته باشید که در این دوران، اعضای خانواده‌ در قرنطینه خانگی به سر می‌برند و برای اهداف گوناگون همانند فعالیت‌های شغلی، تحصیلی و تفریح به اینترنت متصل می‌شوند. پس لازم است از پهنای باند سرویس‌دهنده وب مطلع باشید. به یاد داشته باشید که پوشش شبکه در مناطق روستایی ضعیف است. در حینِ انجام مصاحبه اطمینان حاصل کنید که دستگاه‌های دیگری که قابلیت اتصال به اینترنت را دارند، خاموش است و از مصاحبه‌شوندگان نیز درخواست کنید تا به این امر توجه کنند.
2. ضبط صدا از طریق میکروفن‌های تعبیه‌شده در رایانه‌ها[1]، از کیفیت پائینی برخوردار است. اگر مصاحبه‌گر و مصاحبه‌شونده از میکروفن‌های خارجی[2] (یقه‌ای یا دستی) استفاده کنند، فایل‌های صوتی از کیفیت قابل‌توجهی برخوردار خواهند بود. استفاده از گوشی نیز هنگام انجام مصاحبه، موجب ارتقای کیفیت ضبط می‌شود. دقت کنید که از ابزارهای فنی متناسب با رایانه‌ای که در دسترس دارید، استفاده کنید.
3. اگر مصاحبه به‌صورت ارتباط ویدئویی است ولی فقط صوت مصاحبه ضبط می‌شود، توجه داشته باشید پژوهشگرانی که در آینده از این مصاحبه‌ استفاده می‌کنند، فایل تصویری را مشاهده نمی‌کنند و تنها به فایل صوتی دسترسی خواهند داشت. پس اگر در جریان مصاحبه به اسناد یا عکس‌ها یا کتاب‌ها اشاره شد، حتماً توضیحات روشنی در باب آنها در مصاحبه بیان کنید تا بعدها شنوندگانِ فایل‌های صوتی به درستی مطالب مطرح‌شده را درک کنند.
4. پیش از شروع مصاحبه مطمئن شوید که هیچ فایل صوتی یا تصویری بر روی رایانه، در حال پخش نیست و برنامه‌های مربوطه نیز بسته است. همین‌طور در محیط منزلِ مصاحبه‌گر و مصاحبه‌شونده، صداهای اضافی نظیر صدای حیوانات خانگی، کودکان و … وجود دارد که موجب عدم تمرکز طرفین مصاحبه می‌شود. سعی کنید مصاحبه را در اتاقی آرام و راحت انجام دهید تا این سروصداها به حداقل برسد. در ضمن، نحوه تنظیم بلندی صدا در مصاحبه‌های از راه دور، متفاوت از مصاحبه‌های حضوری است و لازم است این نکته را مدِنظر قرار دهید.
5. برای بسیاری از مصاحبه‌شوندگان، صحبت کردن به مدت طولانی در این روش، دشوارتر از مصاحبه رو در رو است. بنابراین مصاحبه با وقفه‌های متعددی روبه‌رو می‌شود. همین‌طور برقراری ارتباط غیرکلامی و تائید سخنان راوی به اشکال مختلف، از راه دور بسیار دشوار است. همچنین شناسایی لحظاتی که پی می‌برید برای طرح مجدد سوال خاصی مناسب است، سخت و گاه نشدنی است. لازم است رویکردهای معمول در مصاحبه را تغییر دهید و سؤالات را به روش‌های دیگری بپرسید.
6. اطمینان حاصل کنید که فضای کافی در رایانه، به‌منظور ذخیره‌سازی فایل‌های ضبط‌شده وجود دارد. معمولاً برای هر یک ساعت ضبطِ استریو، یک گیگابایت فضا در نظر گرفته می‌شود. فایل‌های صوتی را در پوشه‌های ایمنِ رمزگذاری‌شده ذخیره کنید. از فایل اصلی نسخه‌های کپی تهیه کنید و نگه‌داری نمایید.

مطمئن شوید که فایل‌ها به‌منظور انتقال به آرشیو، مشکل فنی ندارند و بدون پائین آمدن کیفیت، انتقال می‌یابند. نرم‌افزارهای آرشیو نیز باید این قابلیت را دارا باشند که بتوانند از پوشه‌های رمزگذاری‌شده محافظت کنند.

---

[1] In-built microphones

[2] External microphones

خارج شدن از نظر

مقدمه

تاریخ‌شفاهی‌نگاران[1] همیشه طرفدار مصاحبه رو در رو هستند و نسبت به انجام مصاحبه از راه دور، تمایل نشان نمی‌دهند. دستیابی به یک مصاحبه موفق به روش انجام مصاحبه از راه دور، بسیار دشوار است. در این شرایط مصاحبه‌گر نمی‌تواند با مصاحبه‌شونده ارتباط غیرکلامی برقرار کند و حالات و رفتار وی را هنگام نقلِ روایات ارزیابی نماید و عکس‌العمل مناسبی نشان دهد. همچنین بیشتر مصاحبه‌های ضبط‌شده از طریق تلفن یا سرویس‌دهنده‌های وب، از نظر کیفیت صدا در سطح پائینی قرار دارند.[2] این نقصان موجب می‌شود که فایل‌های دیجیتال، قابلیت حفظ و نگه‌داری دائمی در آرشیو را از دست بدهند. همین‌طور پژوهشگران را با مسائلی درزمینه امنیت داده و تائید و نگه‌داری توافقنامه‌های انجام مصاحبه مواجه می‌کند.

بااین‌حال، بیماری همه‌گیرِ کرونا شرایط خاصی را ایجاد کرده است و انجام مصاحبه حضوری، سلامت مصاحبه‌شونده، مصاحبه‌کننده و کل جامعه را به خطر می‌اندازد. انجمن تاریخ شفاهی توصیه می‌کند که انجام مصاحبه‌های حضوری، تا اطلاع ثانوی به تعویق بیفتد. شرایط کنونی منحصربه‌فرد است و درواقع با بیماری‌های همه‌گیرِ دهه‌های پیشین متفاوت است. به تعویق انداختن مصاحبه‌های رو در رو، به این معنا نیست که فعالیت تاریخ شفاهی متوقف شود بلکه اشخاص حقیقی و حقوقی فعال درزمینه اجرای طرح‌های تاریخ شفاهی می‌توانند از این فرصت به‌منظور پژوهش، تهیه سؤالات، تجزیه و تحلیل اطلاعات و ایجاد صفحات وب استفاده نمایند.

به‌رغم اولویت نداشتن انجام مصاحبه، گاه ممکن است تاریخ‌‌شفاهی‌نگاران ناچار باشند فرایند انجام مصاحبه را به اجرا درآورند. در مواردی همانند مساعد نبودن شرایط جسمی مصاحبه‌شونده و اجرای طرح‌های تاریخ شفاهی مرتبط با بیماری‌های همه‌گیر، به تاخیر انداختن مصاحبه صحیح نیست. بنابراین در این شرایط و موقعیت‌های مشابه آن، تنها راه، بهره‌مندی از فناوری انجام مصاحبه از راه دور است.

مصاحبه تاریخ شفاهی از راه دور چه زمانی انجام می‌شود؟

درحالی‌که انجام مصاحبه از راه دور در شرایط کنونی تنها روش ممکن است، اما بهره‌مندی از آن موقت است. بیماری کرونا و تدابیر جهانی در مقابل آن، تا چند ماه یا بیشتر از یک‌سال ادامه خواهد داشت. طرح فاصله‌گذاری اجتماعی در آینده به پایان می‌رسد و متخصصان تاریخ شفاهی می‌توانند مصاحبه‌های حضوری را از سر بگیرند. پژوهشگران می‌توانند از این فرصت استفاده کنند تا با بهره‌گیری از فناوری‌های نوین با مصاحبه‌شوندگان ارتباط داشته باشند و از سلامتی آنان اطمینان حاصل نمایند. همچنین مصاحبه‌هایی را که پیش‌تر آغاز شده بود، ادامه دهند. اگر به تاخیر انداختن مصاحبه امکان‌پذیر نباشد، چند نکته وجود دارد که لازم است پیش از تصمیم‌گیری نسبت به انجام مصاحبه از راه دور، موردتوجه قرار گیرد:

1. فوریت انجام مصاحبه: آیا می‌توان انجام مصاحبه را به آینده موکول کرد؟ اغلب مصاحبه‌های تاریخ شفاهی در واپسین سال‌های حیات مصاحبه‌شوندگان صورت می‌پذیرد. پس بیماری همه‌گیرِ کنونی، تهدیدی برای افراد مسن و گروه‌های آسیب‌پذیر به‌شمار می‌رود. سؤال مهم این است که انجام مصاحبه تا چه حد فوریت دارد؟ آیا انجام مصاحبه ظرف یک سال آینده ضروری است؟ آیا مصاحبه‌های موجود در آرشیوها می‌توانند جایگزین مصاحبه‌های جدید در موضوعات مشابه بوده و نیاز پژوهشگران را مرتفع نمایند؟

به‌هرحال می‌توان این‌طور توصیه کرد که در حال حاضر، انجام مصاحبه‌هایی با موضوع بیماری کرونا و سایر بیماری‌های عفونی و ویروسی در اولویت قرار دارند و ضروری به‌نظر می‌رسند.

• انواع مصاحبه: کدام یک از انواع مصاحبه‌های تاریخ شفاهی در حال انجام است؟ مصاحبه از راه دور به‌منظور ضبط دقیق ابعاد مختلف زندگی مصاحبه‌شونده، بسیار دشوار است، اما مصاحبه‌های کوتاه‌تر با تمرکز بر موضوعات محدودتر، امکان‌پذیر است. توجه به این نکته در اولویت‌بندی انجام مصاحبه در طرح‌های بزرگ، حائز اهمیت است و می‌توان براساس آن تصمیم گرفت که انجام کدام مصاحبه‌ها از راه دور ضروری است و کدام مصاحبه‌ها را می‌توان به آینده موکول کرد.
• شرایط مصاحبه‌شونده و مصاحبه‌کننده: بیماری کرونا مردم جهان را با مشکلات مالی، روانی و دغدغه‌های متعددی مواجه کرده است. ماندن در قرنطینه موجب شده است تا بسیاری از اشخاص، توانایی پرداخت هزینه‌های اجاره مسکن و تأمین مایحتاج اولیه زندگی را از دست بدهند. آنان با نگرانی‌های ناشی از احتمال فوت عزیزانشان دست و پنجه نرم می‌کنند. بنابراین در چنین شرایطی، دعوت به انجام مصاحبه، موجبات ناراحتی مصاحبه‌شونده را فراهم می‌آورد. گاهی هم ممکن است مصاحبه‌شونده این فرصت را پیدا کند که ضمن ادامه روال مصاحبه، تجربیات شرایط کنونی را نیز بیان کند. در این صورت، انجام مصاحبه مفید و موثر خواهد بود.

بنابراین مصاحبه‌گران بایستی اطمینان حاصل نمایند که مصاحبه‌شوندگان از روند کار آگاهی کامل دارند و قادرند رضایت آگاهانه خودشان را برای شرکت در مصاحبه اعلام نمایند و مصاحبه از راه دور، بهترین گزینه است. همچنین متخصصان تاریخ شفاهی توصیه می‌کنند که ادامه مصاحبه‌های پیشین، چالش‌های کمتری را نسبت به آغاز مصاحبه‌های جدید به‌وجود می‌آورد. در ضمن مصاحبه‌گران بایستی وضعیت خودشان را در این دوران در نظر بگیرند. آنان بایستی برای انجام فعالیت‌های پیش و پس از مصاحبه، نظیر پژوهش، طرح سؤال و جمع‌بندی مطالب فرصت کافی داشته باشند. همین‌طور لازم است پرسنل متخصص، پشتیبانی از مصاحبه‌هایی را که از راه دور انجام می‌شود، بر عهده گیرند.

• اهداف مصاحبه: آیا مصاحبه‌هایی که به روش از راه دور انجام می‌شود، قابلیت آرشیو شدن دارند؟ بدیهی است که یکی از بزرگ‌ترین مسائل مصاحبه به این روش، پائین بودن کیفیت فایل‌های ضبط‌شده است که موجب می‌شود افراد پیاده‌ساز با مشکلات متعددی مواجه شوند. همین‌طور احتمال دارد صدا از وضوح پائینی برخوردار باشد یا نرم‌افزارهای ضبط صدا قابلیت سازگاری با تکنولوژی‌های نوین را نداشته باشند. چنانچه مصاحبه‌های تاریخ شفاهی به‌منظور حفظ و نگه‌داری بلندمدت در آرشیو انجام می‌شود، توجه به این نکته در اتخاذ تصمیم نسبت به انجام مصاحبه از راه دور بسیار مهم است. مدیران طرح‌ها بایستی با آرشیویست‌ها مشورت کنند تا مشخص شود که آیا آنها مصاحبه‌های از راه دور را به‌عنوان یک منبع آرشیوی می‌پذیرند یا این مصاحبه‌ها را فاقد استانداردهای لازم می‌دانند. اگر انجام مصاحبه صرفاً به‌منظور اهداف پژوهشی باشد و نگه‌داری آرشیوی از این منابع مدنظر نباشد، مصاحبه از راه دور، گزینه مناسبی خواهد بود.
• مقیاس زمانی طرح[3]: آیا تمدید اختصاص بودجه تأمین‌شده طرح تاریخ شفاهی امکان‌پذیر است؟ توصیه می‌شود پیش از تصمیم‌گیری به‌منظور انجام مصاحبه از راه دور، با سرمایه‌گذار اصلی طرح یا نخستین پدیدآور مشورت شود. بیشتر موسسات اختصاص بودجه طرح‌های تاریخ شفاهی را به حالت تعویق درآورده‌اند و انجمن تاریخ شفاهی انتظار دارد دانشگاه‌ها نیز نسبت به این امر اقدام نمایند.

ناگفته نماند که این تمهیدات بدان معنا نیست که این نهادها بایستی بودجه اضافی تامین کنند، بلکه با توجه به بودجه تأمین‌شده، بازه‌ زمانی اجرای طرح تغییر داده می‌شود. اگر مدیران طرح از کارکنان آموزش‌دیده تحت مدیریت خودشان به‌منظور انجام مصاحبه استفاده می‌کنند، انجام مصاحبه از راه دور، گزینه مناسبی است. اما اگر مصاحبه‌گران به هر دلیلی آموزش‌های لازم را فرا نگرفته‌اند، توصیه می‌شود که از انجام مصاحبه از راه دور پرهیز شود.

۶. تجهیزات فنی: کدام یک از فناوری‌های انجام مصاحبه از راه دور دسترس‌پذیر است؟ در بخش‌های بعدی به تفصیل به گزینه‌های فنی پرداخته خواهد شد اما نکته مهم این است که بایستی استفاده از این تجهیزات فنی برای مصاحبه‌شونده و مصاحبه‌کننده راحت باشد. اگر طرفین مصاحبه نتوانند به درستی از نرم‌افزارهای ضبط صدا استفاده کنند و با کارکردهای آن آشنا نباشند، انجام مصاحبه از راه دور با مشکلات متعددی روبه‌رو خواهد شد.

---

[1] Oral historians

[2] Poor audio quality

[3] Project timescales

خارج شدن از نظر

انجمن تاریخ شفاهی انگلستان[1] به‌عنوان یکی از مؤسسات فعال درزمینه تاریخ شفاهی، استانداردسازی روندِ فعالیت‌ها و فراهم‌آوری بسترِ به‌اشتراک‌گذاری تجربه‌ها در این حوزه را به‌منزله اهداف اصلی فعالیت‌هایش مدِ نظر قرار می‌دهد.[2] این انجمن توصیه‌هایی[3] را در قالب یک راهنما، به‌منظور انجام مصاحبه‌های تاریخ شفاهی از راه دور، در این برهه تاریخی منتشر کرده است.^[4]

راهنمای انجام مصاحبه از راه دور، براساس تجربه‌های گروه تاریخ شفاهی کتابخانه انگلستان و همکاری اعضای انجمن تاریخ شفاهی تهیه شده است. چارلی مورگان[5]، راب پرکز[6]، مری استوارت[7] و کامیل جانستون[8] نویسندگان اصلی این راهنما هستند. راهنمای مذکور به این دلیل در زمان همه‌گیری کرونا تهیه شده است که تمام مصاحبه‌های تاریخ شفاهی رو در رو، به حالت تعلیق درآمده است. درخواست‌های متعدد مبنی بر علاقه‌مندی به انجام مصاحبه از راه دور، انجمن تاریخ شفاهی را برآن داشت تا خلاصه‌ای از موضوعات اخلاقی، حقوقی، روش‌شناختی و فنیِ موردنیاز اشخاص حقیقی و حقوقی را پیش از اقدام به انجام مصاحبه، تدوین نماید.

به‌رغم اینکه گروه نویسندگان راهنمای انجام مصاحبه از راه دور تلاش کرده‌اند تا از صحت اطلاعات مندرج در این راهنما اطمینان حاصل کنند و آن را براساس منابع متعدد و تجربه‌های کاربردی در این زمینه گردآوری نمایند؛ نه نویسندگان و نه کتابخانه انگلستان و انجمن تاریخ شفاهی، مسئولیت حقوقی عواقب ناشی از استفاده از این راهنما را برعهده نمی‌گیرند چون لازم است راهنمای مذکور به‌طور مرتب روزآمد شود و موردِ بازنگری قرار گیرد تا به نتایج مطلوب دست یابد.

راهنمای پیش‌گفته، علاوه بر مقدمه، دارای چهار بخش و پیوست‌های منابع برای مطالعه بیشتر و اصول فنی ضبطِ مصاحبه از راه دور است. در بخش اول فوریت‌های انجام مصاحبه و انواع آن مورد بررسی قرار گرفته است، در بخش دوم نکات مهم در زمان انجام مصاحبه یادآوری شده است، بخش سوم بر ضرورت امضای توافقنامه انجام مصاحبه تاکید دارد و در بخش چهارم، گزینه‌های ضبطِ مصاحبه درج شده است.

---

[1] Oral history society (OHS)

[2] http://www.ohs.org.uk

[3] Advice on remote oral history interviewing during the Covid-19 pandemic

[4] Version 5 (4 April 2020)

[5] Charlie Morgan

[6] Rob Perks

[7] Mary Stewart

[8] Camille Johnston

خارج شدن از نظر

موسسه تاریخ شفاهی دانشگاه بایلُر[1] که از پیشگامان مراکز تاریخ شفاهی در جهان است، از سال ۱۹۷۰م. ثبت‌وضبط خاطرات شاهدان عینی در تاریخ معاصر آمریکا را با هدف مستندسازی موضوعات متنوعی در حوزه‌های مردم‌نگاری، حقوق، سیاست، مطالعات زنان و … آغاز کرده است. پس از همه‌گیری کووید ۱۹ در آمریکا، این موسسه با همکاری انجمن تاریخ شفاهی[2]، در تاریخ ۳۰ مارس ۲۰۲۰م. یک سمینار آنلاین با موضوع «انجام مصاحبه‌های تاریخ شفاهی از راه دور»[3] برگزار کرده است. در سمینار مذکور چالش‌های روش ضبط مصاحبه از راه دور با شرکت متخصصان تاریخ شفاهی به بحث و تبادل نظر گذاشته شد.[4] در ادامه به مهم‌ترین مباحث مطرح‌شده در این سمینار و توصیه‌های ضروری به مصاحبه‌گران پرداخته می‌شود:

• در مصاحبه‌هایی که از جلسه نخست به روش از راه دور انجام می‌شود، مصاحبه‌شوندگان را به‌طور کامل در جریان اهداف مصاحبه تاریخ شفاهی قرار دهید.
• یک جلسه به‌عنوان پیش‌مصاحبه برگزار کنید تا بتوانید بستری را که قرار است برای انجام مصاحبه به‌کار ببرید، مورد آزمایش قرار دهید.
• در جلسه آزمایشی،‌ مصاحبه‌شونده را برای کار با نرم‌افزارها یا قابلیت‌های آنلاین روش انجام مصاحبه راهنمایی کنید. در ضمن کیفیت ضبط صدا و تصویر را بررسی کنید و در مورد به حداقل رساندن سروصدای محیط با راوی تبادل نظر نمایید.
• مصاحبه‌شونده را نسبت به حقوق قانونی‌اش آگاه کنید و فرم توافقنامه انجام مصاحبه را از طریق ارسال فرم یا اسکن آن یا به‌کارگیری امضاء الکترونیکی به تائید وی برسانید.
• لازم است در مورد سایر فرم‌های قانونی همانند نحوه بهره‌برداری از مصاحبه در آینده و اهداء مصاحبه، با راوی صحبت کنید. همچنین در مورد اینکه قرار است مصاحبه به‌صورت آنلاین در دسترس قرار گیرد یا بعدها به صورت کاغذی منتشر شود، از وی اجازه بگیرید.
• مدت زمان هر جلسه از مصاحبه را نسبت به مصاحبه‌های رو در رو کمتر در نظر بگیرید چون انجام مصاحبه به این روش توان و انرژی بیشتری از طرفین مصاحبه (مصاحبه‌شونده و مصاحبه‌کننده) می‌گیرد و احتمالاً با وقفه‌های متعددی روبه‌رو خواهد بود.
• به‌منظور آگاهی از استانداردهای لازم برای حفظ کیفیت منابع حاصل از مصاحبه، با آرشیویست‌ها مشورت کنید و ملاک‌های آنان را مدنظر قرار دهید.
• شایسته است فایل‌های صوتی یا تصویری را پس از هر جلسه مصاحبه در اختیار راوی قرار دهید تا مرور کند و در صورت لزوم، مطالب ناگفته را بیان نماید.
• بلافاصله پس از اتمام هر جلسه نسبت به تهیه نسخه‌های پشتیبان از فایل‌های مصاحبه اقدام نمایید.
• کارشناسان تاریخ شفاهی دانشگاه بایلر و انجمن تاریخ شفاهی آمادگی دارند تا پاسخگوی سوالات علاقه‌مندان در زمینه این روش ضبط باشند.

---

[1] Baylor University Institute for Oral History.

[2] Oral History Association

[3] Conducting Remote Oral History Interviews Webinar

[4] https://www.oralhistory.org/

خارج شدن از نظر

الحق، محمدشکیب (‍۱۳۹۴). آشنایی با مقدمات کرونا ویروس مُرس: نگاهی به ساختار سندروم تنفسی خاورمیانه‌ای در جهان. سنندج: هومن قصری.

پیشگیری و مقابله با کرونا (۱۳۹۸). نویسندگان مسعود مردانی … [و دیگران]. تهران: فرهوش.

راهنمای مراقبت بیماری تنفسی ناشی از کرونا ویروس (۱۳۹۳). تالیف فرشید رضایی … [و دیگران]. تهران: اندیشمند.

صالحی، مهدیه (۱۳۹۸). بهداشت روان کودکان در زمان بحران همه‌گیری بیماری کرونا، با همکاری سعیده شیردل، میترا حکیم شوشتری. تهران: میرماه.

موسوی، سیدهومن (۱۳۹۸). روش‌های درمانی بیماری حاصل از کرونا ویروس با استفاده محدود از روش تحقیق علوم حقیقی. تهران: فرهوش.

یزدی‌نژاد، علی (۱۳۹۸). دانستنی‌های ضروری درباره بیماری ناشی از کرونا ویروس جدید. تهران: میرماه.

پایان‌نامه‌ها

ایروانی، سعید (۱۳۸۲). بررسی سرولوژی برونشیت عفونی طیور در مرغان بومی منطقه اصفهان. دانشگاه شهرکرد، دانشکده دامپزشکی.

خلیلی بگلوی، حیدر (۱۳۹۷). ردیابی Pan- coronavirus در ترشحات تنفسی شتر در ایران. دانشگاه شهید باهنر کرمان، دانشکده دامپزشکی.

رضازاده قوچانی، جواد (۱۳۹۵). آنالیز هویت مولکولی ژن S1 ویروس برونشیت عفونی جداسازی‌شده از موارد نفروزو اورلیتازیس در گله‌های مرغ تخم‌گذار شمال شرق ایران. دانشگاه مراغه، دانشکده علوم پایه.

طالب قصابی، سارا (۱۳۹۶). شبیه‌سازی دینامیک مولکولی بر هم‌کنش مهارکننده‌های پروئتاز ویروس نقص ایمنی انسانی بر آنزیم پروتئیناز ویروس کرونای نشانگان تنفسی خاورمیانه. دانشگاه شهید چمران اهواز، دانشکده علوم.

فتحی رشنو، لیلا (۱۳۹۷). فرمولاسیون آنتی‌ژن‌های ویروس عامل بیماری برونشیت عفونی طیور و نیوکاسل به‌صورت تکی و کایمریک با نانو ذرات کتیوسان جهت توسعه نانو واکسن و ایمنی‌زایی آنها در مدل حیوانی موش. دانشگاه مراغه، دانشکده علوم پایه.

قهرمانی قره‌چشمه، شاهین (۱۳۹۳). شناسایی کرونا ویروس در گوساله‌های مبتلا به اسهال در گاوهای اطراف شهرستان کرمان با استفاده از روش الیزای تسخیری. دانشگاه شهید باهنر کرمان، دانشکده دامپزشکی.

محمدی، الهام (۱۳۹۷). ساخت ماتریس نسل بعدی برای مدل‌های اپیدمی اتاقکی. دانشگاه قم، دانشکده علوم پایه.

محمدی محتشم، حسین (۱۳۹۸). بررسی مولکولی و آسیب‌شناسی برونشیت عفونی در مرغداری‌های گوشتی لرستان. دانشگاه لرستان، دانشکده دامپزشکی.

خارج شدن از نظر

بحران کرونا ویروس در آمریکا زمانی آغاز شد که پروفسور جیسون کِلی[1]، مدیر موسسه هنر و علوم انسانی[2] دانشگاه ایندیانا- پردو واقع در شهر ایندیاناپولیس آمریکا[3]، با همکاری دانشجویان مقطع دکتری این دانشگاه، مشغول جمع‌آوری اطلاعات و تهیه مدخل‌های اطلس دیجیتال تاریخ عمومی آمریکا بود.[4] در این زمان، استاد پیشنهاد کنار گذاشتن این طرح به مدت دو ماه، به‌منظور پرداختن به پروژه تاریخ شفاهی کرونا ویروس را مطرح کرد و نظر آنان را جویا شد. دانشجویان نیز به دلیل اینکه در این مقطع حساس تاریخی نسبت به جامعه احساس مسئولیت می‌کردند، علاقه‌مند به اجرای طرح جدید شدند.

بنابراین دانشجویان در حال حاضر، درزمینه طرح تاریخ شفاهی کرونا ویروس، در دانشگاه ایندیانا فعالیت می‌کنند. این پروژه بر روی گردآوری تجربیات واقعی مردم از مواجهه با این بیماری واگیردار متمرکز است. دانشگاه مذکور پیش از این، پژوهش‌هایی را در زمینه ساختارهای سلامت عمومی، حمایت‌های اجتماعی و نظام‌های اقتصادی انجام داده است اما اجرای طرح تاریخ شفاهی کرونا ویروس کمک می‌کند تا مجموعه متنوعی از تجربیات مردم آمریکا جمع‌آوری شود و به‌منظور استفاده پژوهشگران دسترس‌پذیر گردد.

دانشجویان به گروه‌های دونفره تقسیم شده‌اند و باید در زمینه چهار موضوع مرتبط با تاریخ شفاهی کرونا ویروس مصاحبه انجام دهند و طیف وسیعی از دیدگاه‌ها و تجربیات را منعکس کنند. مصاحبه‌ها با اذعان به رعایت فاصله‌گذاری اجتماعی در این دوران، از راه دور انجام می‌شود. در ابتدا سوالات به‌صورت فایل صوتی برای مصاحبه‌شوندگان ارسال می‌شود و آنان نیز مشاهدات عینی خود را به همین شکل برای مصاحبه‌گران ارسال می‌کنند. روایت‌هایی که از این طریق گردآوری می‌شود، هم یاری‌گر سیاست‌گذاران به‌منظور اجرای روش‌های کارآمد است و هم موجب غنی شدن منابع مطالعاتی پژوهشگران در آینده می‌شود. در پروژه مذکور با گروه‌های مختلفی مصاحبه انجام شده است که از آن جمله می‌توان این موارد را نام برد: کادر بهداشت و درمان، والدین دانش‌آموزان، دانشجویان، فروشندگان مواد غذایی، کارگران، کارمندان و مدیران رستوران‌ها و هتل‌ها.

همکاری با این طرح به‌قدری مورد استقبال قرار گرفته است که سایر دانشگاه‌ها و انجمن‌های حرفه‌ای در آمریکا را علاقه‌مند کرده است که اجرای طرح‌هایی در این زمینه را آغاز کنند. دانشگاه ایندیانا مصمم است تا طرح‌های مشترکی را با سایر دانشگاه‌‌ها و مراکز آموزش عالی درزمینه تاریخ شفاهی کرونا ویروس به انجام رساند و داده‌های افزون‌تری را گردآوری نماید.

---

[1] Jason Kelly

[2] Indiana Art and Humanities Institute (IAHI)

[3] Indiana University Purdue University at Indianapolis (IUPUI)

[4] https://news.iu.edu

خارج شدن از نظر

کتابخانه[1] و موزه ملی سنگاپور[2] به‌صورت مشترک، طرح جمع‌آوری خاطرات، عکس‌ها و فایل‌های صوتی و تصویری مرتبط با ویروس کرونا را در سنگاپور به اجرا درآورده‌اند. مجریان این طرح معتقدند لازم است در این مقطع حساس تاریخی، تجربیات افراد مختلف به‌منظور کمک به آیندگان در شیوع احتمالی بیماری‌های همه‌گیر ثبت‌وضبط شود. گردآوری خاطراتِ همه اقشار جامعه از جمله کادر بهداشت و درمان اعم از پزشکان، پرستاران، روانشناسان، گروه‌های داوطلب و کارکنان خدماتی در کنار روایت‌های بیماران و خانواده‌های آنان، موجب به‌اشتراک‌گذاری جنبه‌های متنوع زندگی در دوران شیوع کرونا می‌شود.

یکی از مهم‌ترین موضوعاتی که در این طرح موردتوجه قرار گرفته، مربوط به دوران ماندن در قرنطینه است، اینکه ماندن در خانه چه احساسی به افراد می‌دهد؛ چه اشخاصی که به کرونا مبتلا شده‌اند، چه افرادی که نگران ابتلا به بیماری یا فوت عزیزانشان هستند. در ضمن به علاقه‌مندان توصیه شده است تا خاطرات و مطالب ارسالی را با توجه به پرسش‌های زیر تهیه نمایند:

• روال زندگی شما در این دوره چه تغییری کرده است؟
• کدام‌یک  از برنامه‌های روزانه شما تحت‌ تاثیر این بحران قرار گرفته است؟
• برای انجام دورکاری در منزل، با چه مشکلاتی مواجه بودید؟
• آموزش فرزندان دستخوش چه تحولاتی شده است؟
• از تغییراتی که در این دوره در جامعه مشاهده می‌شود، صحبت کنید؟
• چطور با تغییرات ناشی از این بحران کنار آمدید؟
• از دلگرمی‌ها و امیدهای این دوره بگویید؟
• از سخت‌ترین یا به یادماندنی‌ترین لحظات صحبت کنید؟

علاوه‌براین، موزه ملی سنگاپور از مردم درخواست کرده است تا مجله‌ها، روزنامه‌ها، بروشورها، کاتالوگ‌ها، پوسترها و جزوه‌هایی را که در این دوره منتشر شده است، در اختیار این موزه قرار دهند تا بعدها در کنار اشیاء خاص این مقطع تاریخی، در معرضِ دید عموم مردم قرار گیرد.

---

[1] https://www.nlb.gov.sg/GetInvolved/ContributeCreate/DocumentingCOVID-19.aspx

[2] https://www.nhb.gov.sg/

خارج شدن از نظر

«مرکز زندگی عامه وِرمانت»[1] در آمریکا که سازمانی پژوهشی و آموزشی است، در راستای مردم‌نگاری، قوم‌نگاری و مطالعه تجربیات فرهنگی از طریق انجام مصاحبه فعالیت می‌کند. این مرکز مصاحبه‌های متعددی را در زمینه فرهنگ عامه و موضوعات مرتبط با آن ثبت‌وضبط کرده است. مرکز مذکور در دوران همه‌گیری کووید ۱۹ توصیه‌هایی را به‌منظور ضبط مصاحبه از راه دور[2] منتشر کرده است که در ادامه به آن پرداخته می‌شود:

مردم در دورانی که رعایت فاصله‌گذاری اجتماعی ضروری است، موفق شده‌اند روش‌های جدیدی را برای برقراری ارتباط ار راه دور با اقوام و دوستانشان شناسایی کنند و به‌کار گیرند. مرکز زندگی عامه وِرمانت این توصیه‌ها را تهیه کرده است تا علاقه‌مندان با روش‌های مختلف ضبط مصاحبه از راه دور آشنا شوند. شیوه‌های متعددی برای ضبط مصاحبه از راه دور وجود دارد اما در این راهنما به روش‌هایی توجه شده است که از کارایی بیشتری برخوردارند.

نرم‌افزارهای “Zoom”، “WebEx” و”Skype”  از جمله بسترهای رایج برقراری ارتباط ویدئویی به‌شمار می‌روند. به دلیل اینکه ارتباطات ویدئویی به‌طور مستقیم در این نرم‌افزارها ضبط می‌شوند، نگرانی ناشی از وجود فضای خالی در رایانه یا تلفن همراه به حداقل می‌رسد. بدین طریق می‌توان در طی روز چندین مصاحبه انجام داد و ظرف سی روز آینده نسبت به ذخیره‌سازی آن اقدام کرد.

«سرویس پیاده‌سازی برخط»[3] یکی دیگر از نرم‌افزارهای تعبیه‌شده بر روی تلفن‌های هوشمند[4] است. با بهره‌مندی از آن می‌توانید فایل‌های پیاده‌سازی‌شده ارتباطات ویدئویی را به‌طور رایگان دریافت نمائید. در این روش بایستی مصاحبه‌گر و مصاحبه‌شونده هماهنگ با یکدیگر مراحل ضبط مصاحبه را طی کنند تا گفته‌های طرفین به‌طور کامل ضبط شده و پیاده‌سازی گردد. برنامه دیگری[5] که در حال حاضر رایج است و بیشتر توسط روزنامه‌نگاران مورد استفاده قرار می‌گیرد، ضبط تلفنی مصاحبه‌ها با بهره‌مندی از نرم‌افزارهایی است که به‌صورت آفلاین و با پرداخت حق اشتراک (ماهانه یا سالانه) در دسترس قرار می‌گیرد.

علاوه بر این برنامه ضبط صدا در گوگل[6] نیز امکان ضبط و ذخیره‌سازی فایل‌های صوتی را به‌طور رایگان در اختیار کاربران قرار داده است. لازم است یک حساب کاربری در گوگل داشته باشید تا بتوانید به‌راحتی نسبت به ضبط مصاحبه‌ها اقدام کنید. در ضمن “Zencastr” که سیستم ضبط صوت مبتنی بر وب است، مصاحبه‌گران را قادر می‌سازد تا با استفاده از تلفن‌های همراه معمولی- نه هوشمند- و رایانه، مصاحبه انجام دهند. تماس‌های صوتی به‌طور مستقیم در برنامه ضبط می‌شود و می‌توان فایل‌ها را ظرف مدت یک ماه پس از انجام مصاحبه، در رایانه ذخیره کرد.

در انتها به نکاتی اشاره می‌شود که شایسته است مصاحبه‌کنندگان در مصاحبه از راه دور موردتوجه قرار دهند:

• پیش از شروع مصاحبه در مورد روش ضبط مصاحبه با مصاحبه‌شونده مشورت کنید.
• به سخنان راوی به دقت گوش فرا دهید و رشته کلام وی را قطع نکنید.
• سعی کنید با تائید سخنان مصاحبه‌شونده وی را به ادامه مصاحبه مشتاق نمائید.
• بر آنچه می‌شنوید تامل کنید و سوالاتی مرتبط با موضوع بحث بپرسید و یک‌باره فضای گفت‌وگو را تغییر ندهید.
• به سکوت‌های ایجادشده در مصاحبه توجه کنید و تا زمانی که ذهن مصاحبه‌شونده از موضوع قبلی رها نشده است، مبحث جدیدی را آغاز نکنید.
• فرم توافقنامه انجام مصاحبه را به هر طریق ممکن، به امضاء مصاحبه‌شونده برسانید.

---

[1]http://www.vermontfolklifecenter.org

[2] Recording Interviews Remotely

[3] Online transcription Service

[4] IPhone

[5] Tape A call Pro

[6] Google Voice

خارج شدن از نظر

کتابخانه ملی استرالیا[1] مصمم است تا از طریق ثبت و ضبط خاطرات مردم این کشور در دوران شیوع کرونا، روایت‌های آنان را برای نسل‌های آینده حفظ نماید. اکنون این کتابخانه همگام با کتابخانه‌های ایالتی و محلی در سراسر استرالیا مشغول گردآوری و به‌ اشتراک‌گذاری تجربیات مردم به‌صورت برخط است. در جوامع امروزی تحولات فرهنگی، اجتماعی و سیاسی از اهمیت تاریخی برخوردار است و بایستی در قالب نشر الکترونیک در دسترس علاقه‌مندان قرار گیرد. لذا یکی از مهم‌ترین بخش‌هایی که در این خاطرات موردتوجه قرار گرفته است، تاثیر همه‌گیری کرونا بر معیشت و زندگی روزمره اقشار مختلف جامعه است.

علاوه بر این، بخش تاریخ شفاهی کتابخانه ملی استرالیا که تجربه انجام مصاحبه‌های متعدد در حوزه تاریخ اجتماعی و فرهنگ عامه را دارد، درصدد است با اشخاصی که گفته‌های آنان در بردارنده نکته‌های مهمی از مواجهه با کرونا است، از راه دور مصاحبه انجام دهد. داده‌های حاصل از اجرای طرح تاریخ شفاهی کرونا نیز همانند سایر منابع تاریخ شفاهی این کتابخانه دسته‌بندی، فهرست‌نویسی و دسترس‌پذیر می‌گردد.

---

[1] https://www.nla.gov.au/stories/blog/behind-the-scenes/2020/05/12/covid-19-preserving-the-stories-of-australia

خارج شدن از نظر

گوگل اسکولار[1] به‌منظور تسهیل دسترسی پژوهشگران به مقالات مرتبط با موضوع “COVID-19″، لینک مقالات و اطلاعات کتابشناسی مربوطه را منتشر کرده است. علاقه‌مندان می‌توانند با ورود به سایت‌ موسسات و انجمن‌های فعال در این زمینه، آخرین مقالات علمی را مطالعه نمایند. مشخصات ناشران درج‌شده در صفحه گوگل اسکولار، به شرح ذیل است:

Top of Form

Bottom of Form

• CDC[2]، مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری‌ها در آمریکا، سازمانی علمی که از سلامت مردم محافظت می‌کند و امنیت بهداشت جهانی را ارتقا می‌بخشد. این مرکز مجموعه‌ای از اخبار و مطالب مرتبط با کرونا را به اشتراک گذاشته است.
• NEJM[3]، مجله پژوهش‌های نوین پزشکی در انگلستان، ‌فهرستی از مقالات، گزارش‌های بالینی، دستورالعمل‌های مدیریتی و علمی با موضوع کووید ۱۹ را انتشار داده است.
• JAMA[4]، مجله انجمن پزشکی آمریکا، مجموعه‌ای از راهکارهای علمی به‌منظور پیشگیری از کرونا، بهداشت و سلامت عمومی و مطالعات برای ساخت واکسن را در دسترس قرار داده است.
• Lancet[5]، هفته‌نامه‌ تخصصی پزشکی در انگلستان که با ایجاد پایگاه منابع کووید ۱۹، آخرین تحقیقات و بررسی‌های میدانی در این حوزه را به نمایش گذاشته است.
• Cell[6]، مجله‌ای علمی در حوزه‌های گسترده‌ای از علوم پزشکی، زیست‌شناسی مولکولی، زیست‌شناسی سلولی و زیست‌شناسی سیستم‌ها که مقالات منتشرشده در این مجله با موضوع کرونا را به اشتراک گذاشته است.
• Nature[7]، مجله علمی بین‌المللی که در دوران شیوع کووید ۱۹، فهرستی از تحقیقات در مورد بیماری‌های ویروسی نوظهور و تشخیص و درمان این بیماری‌ها را منتشر کرده است. دسترسی به مقالات تا پایان همه‌گیری کرونا امکان‌پذیر است.
• Science[8]، مجله‌های انجمن علم آمریکا که تحقیق، تجزیه و تحلیل و داده‌های علمی در مورد این بیماری را منتشر کرده است.
• Elsevier[9]، موسسه‌ای بین‌المللی در زمینه پیشرفت علم، فناوری و سلامت که منابع متعددی در زمینه پیشگیری و درمان بیماری‌های همه‌گیر را به نمایش گذاشته است.
• Oxford[10]، مجله‌های پزشکی دانشگاه آکسفورد، مجموعه‌ای از تحقیقات مرتبط با کووید ۱۹ را به‌منظور کمک به سلامت عمومی و یاری‌رسانی به متخصصان و سیاست‌گذاران در دسترس قرار داده است.
• Wiley[11]، کتابخانه‌ای آنلاین به‌منظور گردآوری ‌مقالات و پژوهش‌های مرتبط با بهداشت عمومی که فهرست متنوعی از مطالب مرتبط با کرونا را در وبگاه این کتابخانه به نمایش گذاشته است.
• medRxiv[12]، شبکه‌ای خبری به‌منظور انتشار آخرین اخبار و اطلاعات در حوزه پزشکی و سلامت که گزارش‌های مرتبط با کووید ۱۹ را انتشار داده است.

---

[1] https://scholar.google.com

[2] Centers for Diseases Control and Prevention

[3] The New England Journal of Medicine

[4] Journal of American Medical Association

[5] The Lancet

[6] Cell Press Coronavirus Resource Hub

[7] The Nature

[8] Journals of American Science Association

[9] Novel Coronavirus Information Center

[10] Journals of Oxford

[11] Wiley Online Library

[12] The Report Server for Health Science

خارج شدن از نظر

بیل لارنس[1]، مدیر مرکز تاریخ سن دیه‌گو[2] گفت: مرکز تاریخ سن ‌دیه‌گو در کالیفرنیا مشتاق است تا روایت‌های مردم را در مورد کرونا ویروس بشنود. این مرکز پس از شیوع کرونا بسته شده است. مرکز سن دیه‌گو علاقه‌مند است از مردم دعوت کند تا روایت‌های خود را از کرونا، به اشتراک بگذارند. درحالی‌که تمام مراکز فرهنگی نظیر موزه‌ها و کتابخانه‌ها به روی عموم مردم بسته شده است،‌ مرکز سن دیه‌گو تلاش می‌کند تا جریان زندگی مردم را در این دوره ضبط و نگه‌داری کند. این مرکز دارای بیش از ۴۵ میلیون برگ سند است. همچنین با ۳۱۰ شخصیت در حوزه‌های مختلف مصاحبه تاریخ شفاهی انجام شده است. تاریخ شفاهی کرونا ویروس نیز بخشی از مجموعه مرکز محسوب می‌شود.

او ادامه داد: بی‌شک در دوره‌ای قرار گرفته‌ایم که لازم است راه‌هایی برای جمع‌آوری منابع تاریخی کشورمان پیدا کنیم. درحالی‌که در قرنطینه خانگی به‌سر می‌بریم، می‌توانیم در فضایی که ایجاد شده است، دور هم جمع شویم و تجربیاتمان را از این روزهای سخت، به اشتراک بگذاریم. فراموش نکنید آنچه امروز رخ می‌دهد، تاریخ فردا را می‌سازد. اگر هر کس تجربه شخصی‌اش را به این مرکز ارسال کند، پس از به‌ اشتراک‌گذاری، به تجربه جمعی تبدیل می‌شود و همه می‌توانیم با آن ارتباط برقرار کنیم. در نهایت وقتی این روایت‌ها کنار یکدیگر قرار بگیرند، پازل زندگی در دوره کرونا کامل شده و نمای کلی آن آشکار می‌شود.

مرکز تاریخ سن دیه‌گو، علاوه‌بر جمع‌آوری روایت‌های مردمی، دانش‌آموزان را وارد عرصه تاریخ شفاهی می‌کند. آموزش‌های لازم در زمینه انجام مصاحبه بر روی وب‌سایت مرکز جانمایی شده است. بدین طریق آنها می‌آموزند که چطور سوالات مصاحبه را تنظیم و جریان روایی مصاحبه را هدایت کنند. دانش‌آموزان به‌ ندرت با والدین یا اعضای خانوده‌شان مصاحبه می‌کنند، مگر اینکه بخشی از تکالیف مدرسه باشد. مصاحبه‌های انجام‌شده توسط دانش‌آموزان، در این مرکز نگه‌داری می‌شود. این مصاحبه‌ها نمایانگر دیدگاه‌های افراد مختلف نسبت به مسائلی نظیر ترس از کرونا، عکس‌العمل نسبت به تصمیمات دولت، نگرانی از مشکلات اقتصادی و پیش‌بینی آینده است.

پس از پایان بحران کرونا و باز شدن مرکز تاریخ سن دیه‌گو، بخشی از تاریخ شفاهی کرونا که در این روزها گردآوری شده است، در نمایشگاهی در معرض دید عموم قرار می‌گیرد. مطالعه و درک تجربیات واقعی مردم، روحیه آنان را در این روزهای سخت نمایان می‌سازد و به ما یادآوری می‌کند که چطور این بحران را پشت سر گذاشتیم.

---

[1] Bill Lawrence

[2] https://www.sandiegouniontribune.com

خارج شدن از نظر

با انتشار اخبار گسترش بیماری کرونا (Covid 19)، بازارهای مالی جهانی با بدبینی نسبت به آن واکنش نشان دادند. سهامداران شرکت‌های بزرگ به‌گونه‌ای رفتار کردند که از زمان بحران مالی جهانی در سال ۲۰۰۸ به بعد، مشاهده نشده بود. باید گفت پیش‌‌بینی تاثیر بحران کرونا بر اقتصاد جهان بسیار دشوار است چون شیوع بیماری در این مقیاس، در دنیای مدرن کنونی بی‌سابقه است.

آخرین بیماری پیش از کرونا، آنفولانزا بود که در سال ۱۹۱۸ همه‌گیر شد و به دلیل اینکه در ابتدا روزنامه‌های اسپانیایی آن را گزارش کردند، به «آنفولانزای اسپانیایی» معروف شد. از جمله سوالاتی که اکنون مطرح می‌شود این است که درس‌های این بیماریِ همه‌گیر تاریخی تا چه حد برای سیاست‌گذاران مفید است؟ آیا مطالعه و تحلیل مورخان از شیوع آنفولانزای اسپانیایی برای بیماری‌ای که در حال حاضر با آن دست به گریبان هستیم، می‌تواند راهگشا باشد؟

آنفولانزای اسپانیایی در دوره‌ای انسان‌ها را به کام مرگ کشاند که نهادهایی همچون سازمان بهداشت جهانی (WHO) شکل نگرفته بود. حدود یک‌سوم جمعیت جهان در آن سال‌ها، به این عفونت حاد تنفسی مبتلا شدند. آمارهای محافظه‌کارانه، تعداد کشته‌شدگان را بیست میلیون نفر برآورد کرد اما احتمالاً بیش از پنجاه میلیون نفر در جهان، در اثر این بیماری فوت کردند! شیوع این بیماری زمانی درک می‌شود که بدانیم در طول جنگ جهانی اول، نُه میلیون نفر کشته شدند!

حدود دو‌ سوم از مبتلایان به آنفولانزای اسپانیایی فوت کردند، البته علت عمدة مرگ‌ومیر، در اثر عوارض این بیماری و مواردی نظیر ذات‌الریه بود. آنفولانزا با چندین موج همراه بود و آمار مبتلایان دارای فرازونشیب بود ولی بیشترین آمار مرگ، مربوط به هفته اول پس از هر موج بود. این روند تا یک سال پس از شیوع آنفولانزا و ابتلای آخرین بیمار در سال ۱۹۱۹، ادامه داشت. مهم‌ترین دلیل همه‌گیر شدن آنفولانزا این بود که آن زمان نیروهای درگیر در جنگ جهانی اول که به این بیماری مبتلا شده بودند، به محل سکونتشان بازگشتند. این بیماری در مسیرهای اصلی حمل‌ونقل نیروهای نظامی گسترش یافت. علاوه بر این بیشتر مردم جهان، به‌خصوص در آلمان،‌ به دلیل عوارض و مشکلات اقتصادی و معیشتی ناشی از جنگ، به شدت ضعیف شده و مستعد ابتلا به این بیماری بودند.

در آن دوره، سانسور حاکم بر رسانه‌ها به دلیل شرایط جنگی، هنوز برقرار بود و دولت‌ها در ابتدای برنامه‌ریزی به‌منظور برقراری صلح مشروط بودند. در نتیجه عدم وجود شفافیت در اطلاع‌رسانی و آگاهی‌بخشی به مردم نسبت به این بیماری و ناهماهنگی در سیاست دولت‌ها، شیوع آن را گسترده‌تر کرد. بیشتر کشته‌شدگان در اثر ابتلا به آنفولانزای اسپانیایی، بین ۱۵ تا ۴۰ سال سن داشتند. بسیاری از مبتلایانی که از این بیماری جان سالم به در بردند، تا آخر عمر از پیامدهای جسمی و روحی ناشی از آن رنج می‌بردند. این عواقب اثری درازمدت بر اقتصاد جهان گذاشت. سال‌ها بعد محققان دریافتند که آلودگی هوا و آنفولانزا ارتباط مستقیمی با هم دارند. به این ترتیب که تعداد مبتلایان و فوت‌شدگان این بیماری در سال ۱۹۱۸ در شهرهای آلوده‌تر، نسبت به مناطقی که هوای پاک‌تری داشتند، به مراتب بیشتر بود.

پیامدهای اقتصادی پیش‌آمده پس از این بیماری، ناشی از نگرانی نسبت به شیوع آن و عدم برنامه‌ریزی صحیح در زمینه کنترل آن در شرایط پس از جنگ بود. بسیاری از شهرهای ایالات متحده آمریکا، از جمله نیویورک و فیلادلفیا به حالت نیمه‌تعطیل درآمد. همین‌طور در سایر کشورها نظیر ایتالیا و آلمان، برگزاری رویدادهای عمومی نظیر مسابقات ورزشی و اجتماعات خصوصی نظیر مراسم ترحیم، به دلیل ممانعت از گسترش بیماری لغو شد. از جمله بحران‌های اقتصادی پیش‌آمده در اثر آنفولانزای اسپانیایی می‌توان به کمبود نیروی کار، افزایش دستمزدها و نیز بهره‌مندی بیشتر از نظام‌های تامین اجتماعی اشاره کرد. مورخان حوزه‌های اقتصاد و مدیریت معتقدند که تفکیکِ اثرات مخرب جنگ جهانی اول و آنفولانزا، امکان‌پذیر نیست و این دو عامل، به طور مشترک بر اقتصاد جهان، سوایِ اقتصاد هر کشور تاثیرگذار بود و موجبات رکود اقتصادی را فراهم آورده بود.

پیامدهای بلندمدت شیوع آنفولانزا بسیار وحشتناک‌تر از عوارض کوتاه‌مدت آن بود. بخش اعظم توانایی‌ها و استعداد افراد، پیش از تولد مشخص می‌شود. مطالعات بعدی نشان داد که بسیاری از افرادی که در سال‌های بحران آنفولانزای اسپانیایی متولد شدند، در قیاس با متولدین پیش و بعد از همه‌گیر شدن آن؛ از توانایی جسمی پائین‌تری برخوردار بودند، استعداد کمتری در ادامه تحصیل و کسب درجات عالی داشتند، درآمد کمتر و سطح اقتصادی پائین‌تری داشتند.

نخستین درسی که از بحران سال‌های شیوع آنفولانزای اسپانیایی می‌آموزیم، این است که بایستی سیاست کشورها بر مهار هرچه سریع تر و گسترده‌تر آن متمرکز باشد. همان‌طور که پیش‌تر ذکر گردید، علت اصلی شیوع این بیماری، ابتلای افراد زیادی در موج اول آن بود چون سیاست‌گذاران نتوانستند به سرعت گسترش آن را متوقف کنند. در واقع اقدامات ناآگاهانه آنان، به شیوع بیماری کمک کرد. یکی از این موارد، بازگشت نظامیان از صحنه‌های جنگ به شهرهایشان بود که با وجود اطلاع از شیوع بیماری، متوقف نشد.

مورخان دریافتند که سیاست‌های دولت آمریکا در ابتدای شیوع بیماری و به حالت تعطیل درآوردن شهرهای بزرگ، موجب تماس کمتر آمریکایی‌ها با افراد مبتلا یا ناقل بیماری شد و میزان ابتلا و مرگ‌ومیر در این شهرها، به‌طور قابلِ توجهی پائین‌تر از مناطقی بود که چند هفته پس از شیوع بیماری، نسبت به مهار آن اقدام کردند.

درس دوم این است که اطلاع‌رسانی و آگاه‌سازی مردم نسبت به جنبه‌های مختلف بیماری و راه‌های  کنترل آن، حائز اهمیت است. مخفی نگه داشتن بیماری و از آن بدتر، ایجاد گروه‌های ضداطلاعاتی به‌منظور ارائه گزارش‌ها و اطلاعات نادرست، موجب شیوع بیماری می‌شود؛ مسئله‌ای که در حال حاضر بسیاری از کشورها در مقابله با کرونا ویروس در پیش گرفته‌اند.

به‌هرحال حقیقت دیر یا زود آشکار می‌شود و ماه پشت ابر پنهان نمی‌ماند، ولی از مخفی کردن آمار و اطلاعات، چیزی عاید کسی نمی‌شود. ممکن است دولت‌ها وجاهت خود را به دلیل همین سانسورها از دست بدهند و موجی از اعتراضات ایجاد گردد. در مورد کرونا ویروس نیز در بسیاری از کشورها، سیاست‌های خاصی بر نحوه فعالیت رسانه‌ها حاکم است که با واقعیت‌های موجود در آن جوامع فاصله دارد.

درس سوم این است که باید برای پیامدهای اقتصادی، اجتماعی و انسانی ویروس آماده شویم و به‌منظور به حداقل رساندن آن تلاش کنیم. کرونا ویروس بحران‌های مختلفی را ایجاد خواهد کرد. ماندن در قرنطینه برای مبتلایان یا افراد مشکوک، به مدت چهارده روز یا بیشتر، ممکن است موجب از دست رفتن بسیاری از مشاغل گردد. تعطیلی مراکز عمومی، فروشگاه‌ها و… نیز بی‌شک باعث رکود اقتصادی خواهد شد.

اتخاذ سیاست‌های اقتصادی سنجیده نظیر کاهش اضطراری نرخ بهره با هدف کاهش تاثیر شیوع ویروس بر اقتصاد و سایر اقدامات مالی، مفید خواهد بود. سیاست‌های مالی جدیدی نیز باید موردِ بررسی و مطالعه قرار گیرد و به اجرا درآید. اشخاصی که درآمد ثابتی ندارند باید موردِ توجه دولت‌ها قرار گیرند. در بسیاری از موارد عدم تعطیلی ادارات یا فراهم نکردن زمینه استفاده کارمندان از مرخصی، منجر به این می‌شود که افراد مشکوک یا ناقل بیماری به محل کار خود بروند و سایرین را مبتلا کنند. این اتفاق در سال ۱۹۱۸ نیز رخ داد.

علاوه بر این، لازم است برای شهروندانی که در شهرهای صنعتی و آلوده زندگی می‌کنند، تدابیر خاص‌تری اندیشید چون مطالعات در مورد آنفولانزای اسپانیایی ثابت کرده است که مردمی که در این مناطق زندگی می‌کنند، به دلیل شرایط محیطی، بیشتر در معرض ابتلا به بیماری‌های تنفسی هستند و بی‌شک آمار مرگ‌ومیر در این شهرها پس از شیوع کرونا ویروس، بیشتر خواهد بود.

در انتها یادآور می‌شود که نوزادانی که در دوران شیوع کرونا متولد می‌شوند، باید تحتِ نظارت و درمان‌های خاصی قرار گیرند تا به مشکلات متولدان دوران آنفولانزای اسپانیایی مبتلا نشوند. سیاست‌گذاران نباید تنها به نرخ مرگ‌ومیر توجه کنند، بلکه بیش از آن، باید به افرادی اهمیت دهند که از این بیماری همه‌گیر، جانِ سالم به در می‌برند، به‌‌خصوص جوانان و میانسالان.

خارج شدن از نظر

حدود سه هزار کالج و دانشگاه در ایالات متحده آمریکا تأسیس شده است که کالج لوئیزیانا، یکی از قدیمی‌ترین آنهاست. بریتنی وین‌ لی[1]، نویسنده و هنرمند آمریکایی که فارغ‌التحصیل کالج لوئیزیانا است، یک پروژه تاریخ شفاهی آنلاین[2]، به‌منظور جمع‌آوری روایت‌ها، داستان‌ها، روزنوشت‌ها و نحوه برخورد اقشار مختلف درگیر با بیماری همه‌گیرِ کرونا ویروس طراحی کرده است. وی بیستم مارس به برخی از سوالات در مورد اهدافش از راه‌اندازی این برنامه، پاسخ داده است:

خانم وین لی، چه عاملی موجب علاقه‌مندی شما به جمع‌آوری این روایت‌ها شد؟

مسئولیت من به‌عنوان یک نویسنده، به تصویر کشیدن اتفاقات، به کمک واژه‌ها است، حتی اگر ماه‌ها یا سال‌ها از وقوع حادثه گذشته باشد. من همیشه سعی می‌کنم یادداشت‌هایی داشته باشم تا بتوانم در فرصت مناسب به سروسامان دادن آنها بپردازم و تجربه‌هایم را مرور کنم. روزنوشت‌هایم شامل شرح دقیق اتفاقات است که در خلال آن، به احساسات و نحوه برخورد با مسائل اشاره می‌کنم.

زمانی که بحران بیماری کرونا ویروس آغاز شد، من از خودم پرسیدم یادداشت‌های شخصی اشخاص اثرگذار که حوادث تاریخی مهم را به سمت‌وسوی رسیدن به نتیجه مطلوب هدایت کردند، تا چه حد اهمیت دارد؟ پاسخ به این سوال، از طرفی موضوعی است که باید در مورد جنگ سرد در متن کتاب‌ها خوانده شود و از سوی دیگر، همانند مطالعة خاطرات اجدادمان از دوران‌های گذشته است. در واقع تجربه‌هایی به اشتراک گذاشته می‌شود که هم در حال حاضر مفید است و هم می‌تواند در آینده راهگشا باشد. من می‌خواستم فضایی را ایجاد کنم تا اشخاص مختلف در ساختن آن نقش داشته باشند و همه بدانند که در لوئیزیانا چه رخ می‌دهد.

نویسندگان روایت‌ها، پس از به اشتراک‌گذاری یادداشت‌ها یا فایل‌های صوتی یا تصویری، با طرح سوالاتی از سوی علاقه‌مندان مواجه می‌شوند و پاسخ به این سوالات می‌تواند وضعیت کنونی را تشریح کند. من معتقدم ایجاد چنین فضایی جهت ثبت داستان‌ها و پرسش و پاسخ پیرامون آنها، بسیار موثر است و همه ما در آینده از انجام چنین کاری راضی و خرسند خواهیم بود.

انتظار دارید این پروژه چه نتایجی را به ارمغان آورد؟

من در حال حاضر به‌طور دقیق روی نتیجه‌های این پروژه تمرکز نمی‌کنم، ولی مطمئنم که بدین شکل، اساس یک پژوهش بزرگ پی‌ریزی می‌شود. علاقه‌مندان می‌توانند از داده‌های گردآوری‌شده به اشکال مختلف، در هر زمان استفاده کنند و با طرح پرسش‌هایی، به کامل شدن روایت‌ها یاری رسانند. امیدوارم اقشار مختلف جامعه اعم از هنرمندان، نویسندگان و … از گروه‌ها و جمعیت‌های متنوع به این پروژه آنلاین بپیوندند و با آن همکاری کنند تا بتوانیم به‌صورت جمعی، شرح دقیقی از زندگی در دوران شیوع این بیماری همه‌گیر و سال‌های نزدیک به آن، ثبت کنیم.

فکر می‌کنید خواندن یا شنیدن این روایت‌ها، چه فایده‌ای دارد؟

می‌خواهم همه مردم- چه پزشکان و پرستاران و بیماران و چه سایر افراد که دوران گذار از این بیماری را تجربه می‌کنند- فضایی داشته باشند تا بتوانند به سهولت تجربه‌ها، دل‌نگرانی‌ها و احساسات خودشان را در زمان وقوع این بحران و افکارشان در مورد دوران پس از آن را به اشتراک بگذارند. بعضی از افراد بیان خوبی دارند و می‌توانند در مورد بسیاری از مسائل صحبت کنند ولی عده دیگری تا ننویسند، نمی‌دانند چه احساسی دارند. از طرفی پژوهشگران و نویسندگانی هم هستند که جویای درک حقیقت و ثبت دقیق وقایع هستند که با طرح سوالات مختلف از راویان و گردآورندگان، به تکمیل این اطلاعات شخصی کمک می‌کنند. احتمالاً در سال‌های آتی، تاریخِ پویای روزهای بحران، از دلِ این روایت‌ها استخراج می‌شود و در دسترس عامه مردم قرار می‌گیرد. 

---

[1] Britney Winn Lee.

[2] https://www.britneywinnlee.com

خارج شدن از نظر

مرکز تاریخ شفاهی ویلیام اچ. برژ[1] به‌عنوان یکی از موسسات وابسته به دانشگاه کنتاکی[2] در آمریکا، مصمم است تا از طریق انجام مصاحبه‌های تاریخ شفاهی، تاثیر بیماری همه‌گیر کرونا را بر زندگی مردم ضبط‌وثبت کند. علاقه‌مندان تشویق می‌شوند تا با انجام مصاحبه‌ با اعضای خانواده، تجربیات دوران شیوع این بیماری را در وبگاه^[3] مرکز به اشتراک بگذارند تا مورد استفاده عموم قرار گیرد. همچنین به آنها توصیه می‌شود تا با رعایت فاصله‌گذاری اجتماعی و توجه به اصول انجام مصاحبه‌های تاریخ شفاهی از راه دور، به انجام مصاحبه با دوستان، همکاران و … اقدام نمایند. انجام مصاحبه از طریق تلفن یا بسترهای ارتباطِ برخط، به‌منظور ضبط فایل‌های صوتی پیشنهاد می‌شود. لازم است مصاحبه‌گران پس از بارگذاری فایل‌های صوتی در وبگاه دانشگاه کنتاکی، فرم‌های اهداء مصاحبه را تکمیل کنند. همین‌طور می‌توانند سوالات خود را با تاریخ‌شفاهی‌نگاران این مرکز در میان بگذارند.

علاوه‌براین علاقه‌مندان با مراجعه به بخش راهنماها و شیوه‌نامه‌های انجام مصاحبه‌های تاریخ شفاهی در این وبگاه، با اجرای این روش پژوهشی آشنا می‌شوند. این منابع با بهره‌مندی از روش‌های استاندارد در تاریخ شفاهی تهیه شده و در دسترس قرار گرفته است. انجام مصاحبه براساس معیارهای ارائه‌شده در این راهنماها، به مصاحبه‌کنندگان کمک می‌کند تا مصاحبه‌ای موفق را به انجام رسانند. در ضمن اگر به آموزش‌های بیشتری نیاز داشتند، می‌توانند از کارشناسان مرکز درخواست کنند تا منابع موردنیاز را برایشان ارسال نمایند.

سوالات پیشنهادی

 در ادامه، فهرستی از سوالاتی که برای شروع کار مفید به نظر می‌رسد، ارائه می‌شود. سوالات پیشنهادی به‌هیچ‌عنوان جامع نیست و از مصاحبه‌گران درخواست می‌شود تا سوالات تکمیلی را با توجه به تجربیات خاص هر مصاحبه‌شونده تهیه کنند. به‌رغم اینکه همه مردم در این دوران تجربه‌های مشترکی نظیر ماندن در قرنطینه و تغییر فعالیت‌های اجتماعی را پشت سر گذاشته‌اند، اما خاطرات افراد در مواجهه با این شرایط، خاص و منحصربه‌فرد است. پرسش‌های پیشنهادی به بررسی تجربه‌های متنوع مردم کمک می‌کند و زمینه‌ای را فراهم می‌نماید تا بتوانید با طرح سوالات تکمیلی، روایت‌ها را کامل کنید. در ذیل، سوالات پیشنهادی درج شده است:

• نام و نام خانوادگی، تاریخ و محل تولد؟
• مراکز آموزشی، از جمله مدرسه ابتدایی، راهنمایی و متوسطه؟
• آموزش عالی و دوره‌های تخصصی؟
• شرایط شغلی و وضعیت خانواده پیش از شیوع کرونا؟
• چه زمانی برای نخستین‌بار اسم این بیماری را شنیدید؟
• چطور از شیوع کرونا مطلع شدید؟
• اطلاعات درمورد کرونا را از کدام منابع پیگیری می‌کنید؟
• درک شما از تاثیر شیوع ویروس بر جنبه‌های مختلف زندگی، در گذر زمان چه تغییری کرده است؟
• این بیماری همه‌گیر چه اثری بر زندگی روزمره شما گذاشته است؟
• چطور توانستید با شرایط جدید سازگار شوید؟
• برای کنار آمدن با این ویروس تا ماه‌های بعد، چه برنامه‌ای دارید؟
• کرونا چه تاثیر روانی یا عاطفی بر روی شما گذاشته است؟
• چطور در این دوران روابط با دوستان و اقوام را حفظ کرده‌اید؟
• احساسات افرادی را که با آنها ارتباط دارید، چطور ارزیابی می‌کنید؟
• فکر می‌کنید جامعه ازاین‌پس دچار چه تحولاتی خواهد شد؟
• مواجهه رسانه‌ها را با کرونا چطور ارزیابی می‌کنید؟
• چه نظری نسبت به راهکارهای مقامات محلی، ایالتی و دولت فدرال در این دوره دارید؟
• اگر مدیریت این بحران بر عهده شما بود، چه روش‌هایی را برای مهار و کنترل آن به‌کار می‌گرفتید؟
• درمورد پیامدهای مثبت این بحران در کنار مشکلات متعددی که داشته، چه نظری دارید؟
• تجربیات بحران کرونا به حوادث مشابهی که ممکن است در آینده پیش آید، چه کمکی خواهد کرد؟
• آینده جهان را پس از کرونا چطور می‌بینید؟
• در صورت تمایل درمورد سایر موضوعات مرتبط با این بیماری همه‌گیر، صحبت کنید.

نکات مهم در مصاحبه تاریخ شفاهی

• مکانی آرام را به‌منظور انجام مصاحبه انتخاب کنید.
• اگر در محیط زندگی مصاحبه‌شونده صداهای اضافی وجود دارد، از وی خواهش کنید تا این صداها را به حداقل برساند.
• اظهارنظرهای خودتان را در مصاحبه محدود کنید تا مصاحبه‌شونده فرصت کافی برای شرح تجربیاتش در این دوران داشته باشد.
• سوالاتی بپرسید که پاسخی بیشتر از بله و خیر داشته باشد تا مصاحبه‌شونده به تفصیل پاسخ دهد.
• سوالات کوتاه بپرسید و مصاحبه‌شونده را با چندین سوال پیاپی مواجه نکنید.
• مصاحبه را با سوالات ساده از زندگی مصاحبه‌شونده آغاز کنید و زمانی که مصاحبه به نقطه خوبی رسید، سوالات ظریف‌تر و جزئی‌تر را مطرح نمایید.
• سکوت‌های ایجادشده در طی مصاحبه را فوراً نشکنید بلکه به مصاحبه‌شونده فرصتِ تمرکز و اندیشیدن بدهید.
• صبور باشید و نکاتی را که به نظرتان می‌رسد، یادداشت کنید تا در فرصت مناسب بپرسید.
• سوالات چالشی نپرسید بلکه تا حد امکان اطلاعاتی را از تجربیات این دوران کسب کنید تا در آینده برای پژوهشگران مفید باشد.
• یادتان باشد چیزی به‌عنوان مصاحبه کامل وجود ندارد ولی شایسته است تمام سعی خود را به‌کار گیرید تا به تمام جنبه‌های بیماری همه‌گیر کرونا بپردازید.

---

[1] The William H. Berge Oral History Center.

[2] Kentucky University

[3] https://libguides.eku.edu/srch.php?tag=pandemic&default_lg=1

خارج شدن از نظر

«انجمن تاریخ شفاهی استرالیا» در سال ۱۹۷۸م. با هدف شناخت، بررسی و آموزش روش‌شناختی و شیوه‌های اخلاقی و حقوقی تاریخ شفاهی تأسیس شد. حمایت از طرح‌های تاریخ شفاهی، دسترس‌پذیری منابع، پشتیبانی از انجمن‌های تاریخ شفاهی و انعکاس صدای مردم بخشی از فعالیت‌های این انجمن است. انجمن مذکور در سال ۲۰۱۳م. به «تاریخ شفاهی استرالیا»[1] تغییر نام داد.

تاریخ شفاهی استرالیا با مدیریت پروفسور آلیستر تامسون[2]، پس از همه‌گیری کووید ۱۹، طی فراخوانی درخواست کرد تا علاقه‌مندان این روش پژوهشی مصاحبه‌ها، مقالات، روایت‌ها و داستان‌های مرتبط با تاثیر بیماری کووید ۱۹ بر زندگی مردم[3] را برای انتشار در مجله تاریخ شفاهی[4] ارسال نمایند. از جمله موضوعات ارائه‌شده در این فراخوان می‌توان موارد زیر را برشمرد:

ویژگی‌های تاریخ شفاهی کووید ۱۹، مهم‌ترین مشکلات مردم در این دوره، نقش مورخان تاریخ شفاهی در ثبت‌وضبط اتفاقات پیرامونی این بیماری همه‌گیر،‌ مسائل ناشی از تعویق مصاحبه‌های حضوری، چالش‌های انجام مصاحبه از راه دور، تغییر رویکردهای مصاحبه تاریخ شفاهی، روش‌های نوین انجام مصاحبه، آموزش تاریخ شفاهی و آینده مصاحبه‌های رو در رو.

هیئت‌تحریریه مجله تاریخ شفاهی امیدوارند انتشار این ویژه‌نامه با تمرکز بر روی زندگی در دوران همه‌گیری کووید ۱۹، نمایانگر واقعیت‌های این برهه تاریخی باشد و ایده‌های جدیدی را در اختیار پژوهشگران تاریخ شفاهی و محققان تاریخ اجتماعی قرار دهد. این ویژه‌نامه سپتامبر ۲۰۲۰ بر روی وبگاه تاریخ شفاهی استرالیا بارگذاری خواهد شد.

https://www.oralhistoryaustralia.org.au/current-journal.html

---

[1] https://www.oralhistoryaustralia.org.au/

[2] Alistair Thomson

[3] call for submissions on the impact of COVID-19

[4] Oral History Australia Journal

خارج شدن از نظر