مرکز تاریخ شفاهی ویلیام اچ. برژ[1] بهعنوان یکی از موسسات وابسته به دانشگاه کنتاکی[2] در آمریکا، مصمم است تا از طریق انجام مصاحبههای تاریخ شفاهی، تاثیر بیماری همهگیر کرونا را بر زندگی مردم ضبطوثبت کند. علاقهمندان تشویق میشوند تا با انجام مصاحبه با اعضای خانواده، تجربیات دوران شیوع این بیماری را در وبگاه[3] مرکز به اشتراک بگذارند تا مورد استفاده عموم قرار گیرد. همچنین به آنها توصیه میشود تا با رعایت فاصلهگذاری اجتماعی و توجه به اصول انجام مصاحبههای تاریخ شفاهی از راه دور، به انجام مصاحبه با دوستان، همکاران و … اقدام نمایند. انجام مصاحبه از طریق تلفن یا بسترهای ارتباطِ برخط، بهمنظور ضبط فایلهای صوتی پیشنهاد میشود. لازم است مصاحبهگران پس از بارگذاری فایلهای صوتی در وبگاه دانشگاه کنتاکی، فرمهای اهداء مصاحبه را تکمیل کنند. همینطور میتوانند سوالات خود را با تاریخشفاهینگاران این مرکز در میان بگذارند.
علاوهبراین علاقهمندان با مراجعه به بخش راهنماها و شیوهنامههای انجام مصاحبههای تاریخ شفاهی در این وبگاه، با اجرای این روش پژوهشی آشنا میشوند. این منابع با بهرهمندی از روشهای استاندارد در تاریخ شفاهی تهیه شده و در دسترس قرار گرفته است. انجام مصاحبه براساس معیارهای ارائهشده در این راهنماها، به مصاحبهکنندگان کمک میکند تا مصاحبهای موفق را به انجام رسانند. در ضمن اگر به آموزشهای بیشتری نیاز داشتند، میتوانند از کارشناسان مرکز درخواست کنند تا منابع موردنیاز را برایشان ارسال نمایند.
سوالات پیشنهادی
در ادامه، فهرستی از سوالاتی که برای شروع کار مفید به نظر میرسد، ارائه میشود. سوالات پیشنهادی بههیچعنوان جامع نیست و از مصاحبهگران درخواست میشود تا سوالات تکمیلی را با توجه به تجربیات خاص هر مصاحبهشونده تهیه کنند. بهرغم اینکه همه مردم در این دوران تجربههای مشترکی نظیر ماندن در قرنطینه و تغییر فعالیتهای اجتماعی را پشت سر گذاشتهاند، اما خاطرات افراد در مواجهه با این شرایط، خاص و منحصربهفرد است. پرسشهای پیشنهادی به بررسی تجربههای متنوع مردم کمک میکند و زمینهای را فراهم مینماید تا بتوانید با طرح سوالات تکمیلی، روایتها را کامل کنید. در ذیل، سوالات پیشنهادی درج شده است:
- نام و نام خانوادگی، تاریخ و محل تولد؟
- مراکز آموزشی، از جمله مدرسه ابتدایی، راهنمایی و متوسطه؟
- آموزش عالی و دورههای تخصصی؟
- شرایط شغلی و وضعیت خانواده پیش از شیوع کرونا؟
- چه زمانی برای نخستینبار اسم این بیماری را شنیدید؟
- چطور از شیوع کرونا مطلع شدید؟
- اطلاعات درمورد کرونا را از کدام منابع پیگیری میکنید؟
- درک شما از تاثیر شیوع ویروس بر جنبههای مختلف زندگی، در گذر زمان چه تغییری کرده است؟
- این بیماری همهگیر چه اثری بر زندگی روزمره شما گذاشته است؟
- چطور توانستید با شرایط جدید سازگار شوید؟
- برای کنار آمدن با این ویروس تا ماههای بعد، چه برنامهای دارید؟
- کرونا چه تاثیر روانی یا عاطفی بر روی شما گذاشته است؟
- چطور در این دوران روابط با دوستان و اقوام را حفظ کردهاید؟
- احساسات افرادی را که با آنها ارتباط دارید، چطور ارزیابی میکنید؟
- فکر میکنید جامعه ازاینپس دچار چه تحولاتی خواهد شد؟
- مواجهه رسانهها را با کرونا چطور ارزیابی میکنید؟
- چه نظری نسبت به راهکارهای مقامات محلی، ایالتی و دولت فدرال در این دوره دارید؟
- اگر مدیریت این بحران بر عهده شما بود، چه روشهایی را برای مهار و کنترل آن بهکار میگرفتید؟
- درمورد پیامدهای مثبت این بحران در کنار مشکلات متعددی که داشته، چه نظری دارید؟
- تجربیات بحران کرونا به حوادث مشابهی که ممکن است در آینده پیش آید، چه کمکی خواهد کرد؟
- آینده جهان را پس از کرونا چطور میبینید؟
- در صورت تمایل درمورد سایر موضوعات مرتبط با این بیماری همهگیر، صحبت کنید.
نکات مهم در مصاحبه تاریخ شفاهی
- مکانی آرام را بهمنظور انجام مصاحبه انتخاب کنید.
- اگر در محیط زندگی مصاحبهشونده صداهای اضافی وجود دارد، از وی خواهش کنید تا این صداها را به حداقل برساند.
- اظهارنظرهای خودتان را در مصاحبه محدود کنید تا مصاحبهشونده فرصت کافی برای شرح تجربیاتش در این دوران داشته باشد.
- سوالاتی بپرسید که پاسخی بیشتر از بله و خیر داشته باشد تا مصاحبهشونده به تفصیل پاسخ دهد.
- سوالات کوتاه بپرسید و مصاحبهشونده را با چندین سوال پیاپی مواجه نکنید.
- مصاحبه را با سوالات ساده از زندگی مصاحبهشونده آغاز کنید و زمانی که مصاحبه به نقطه خوبی رسید، سوالات ظریفتر و جزئیتر را مطرح نمایید.
- سکوتهای ایجادشده در طی مصاحبه را فوراً نشکنید بلکه به مصاحبهشونده فرصتِ تمرکز و اندیشیدن بدهید.
- صبور باشید و نکاتی را که به نظرتان میرسد، یادداشت کنید تا در فرصت مناسب بپرسید.
- سوالات چالشی نپرسید بلکه تا حد امکان اطلاعاتی را از تجربیات این دوران کسب کنید تا در آینده برای پژوهشگران مفید باشد.
- یادتان باشد چیزی بهعنوان مصاحبه کامل وجود ندارد ولی شایسته است تمام سعی خود را بهکار گیرید تا به تمام جنبههای بیماری همهگیر کرونا بپردازید.
[1] The William H. Berge Oral History Center.
[2] Kentucky University
[3] https://libguides.eku.edu/srch.php?tag=pandemic&default_lg=1