کتاب «پیادهسازی و ویرایشِ تاریخ شفاهی»[1] تألیف ویلا بام[2]، نخستینبار سال ۱۹۸۱ از سوی انتشارات نَشویل[3] در آمریکا منتشر شد و ویراست دوم آن سال ۲۰۱۵ نشر یافت. این کتاب که از آثار پیشگام در زمینة پیادهسازی و ویرایش در تاریخ شفاهی به شمار میآید، بر مبنای تجربیات نویسنده در اجرای طرحهای تاریخ شفاهی به نگارش درآمده است.
خانم بام در مقدمة ورود به بحث، ضمن تشریح فرآیند تاریخ شفاهی، برای مراحل انجام آن از تولید گرفته تا پردازش، کنترل، استفاده و ارائه خدمات توضیحات جامع و مناسبی ارائه کرده است. سپس به اولین اقدامات پساز مصاحبه اشاره میکند و پروسه پردازش مصاحبه را بهعنوان یکی از مهمترین مراحل تبیین مینماید. در ادامه مزایای پیادهسازی مصاحبه را از جنبههای مختلف واکاوی میکند و مراحل استخراج نمایهها و تهیه پیوستها را توضیح میدهد. البته بهرغم اینکه آغاز پردازش مصاحبه را همزمان با ضبط آخرین دقایق مصاحبه میداند، این نکته را یادآور میشود که لازم است مصاحبهگر در طول جلسات مصاحبه فهرستی از نامها، تاریخها و اصطلاحاتی که ممکن است به دشواری شنیده شوند و نیز کلمات منسوخ و فنی را برای پیادهساز تهیه کند.
ویلا بام بر این باور است که توجه به پیادهسازی مصاحبهها در مجموعههای تاریخ شفاهی، بهعنوان نقطه عطفی برای آن قلمداد میشود که تلاش مجریان و همکاران طرح را به نمایش میگذارد و ارزش این مجموعهها را صدچندان میکند. او مزایای متعددی برای پیادهسازی و ویرایش در نظر میگیرد و به مواردی همچون دسترسی راحت به مصاحبه در قیاس با فایلهای صوتی یا تصویری، امکان نمایهسازی و فهرستنویسی، زمینهسازی ورود اطلاعات کتابشناسی در پایگاههای داده، انعکاس حالوهوای مصاحبه و مهمتر از همه امکان بررسی و تصحیح مصاحبه توسط مصاحبهشونده اشاره میکند.
کتاب پیادهسازی و ویرایشِ تاریخ شفاهی به دلیل طرح مباحث تخصصی این حوزه به زبان علمی تألیف شده، ولی در عین حال بسیار سلیس و روان است و به خوبی با خواننده ارتباط برقرار میکند. آگاهی نویسنده از نکات کاربردی فرآیند پردازش مصاحبه آن را به کتابی راهگشا تبدیل کرده و نیز به دلیل ارائه جنبههای عملی پیادهسازی و ویرایش با درج مثالهای کاربردی، برای علاقهمندان این حوزه، بهخصوص افرادی که در آغاز راه پژوهش تاریخ شفاهی هستند، بسیار مفید است. کاربردی بودن این کتاب موجب شد تا از سوی تاریخ شفاهینگاران بهعنوان منبعی موثق بهمنظور آموزش تاریخ شفاهی در مدارس و دانشگاهها توصیه شود.
[1]. Transcribing and editing oral history
[2]. Willa Baum
[3]. Nashville
نظرات بسته شده است