رفتن به نوشته‌ها

هفتم مرداد، خاموشی استاد بدرالزمان قریب، بانوی زبان‌های خاموش

بدرالزمان قریب (۱۳۰۸- ۱۳۹۹)، استاد بنام زبان‌شناسی، متخصص زبان سُغدی، عضو پیوستة فرهنگستان زبان و ادب فارسی، و چهرة ماندگار زبان‌شناسی بود. او در شکوفایی پژوهش‌های زبان‌شناسی تاریخی و ادبیات میانة ایران و شناساندن زبان سُغدی به جهانیان نقشی مؤثر داشت.

دکتر قریب در خانوادة عالم‌پرورِ شمس‌العلماء قریب گرکانی پرورش یافته بود و از محضر دانشمندان زبان و ادب فارسی در دانشگاه تهران کسب فیض کرده بود. در همین دوره به شناخت ریشه‌های زبان‌های باستانی و کشف دنیای جدید از زبان‌های خاموش مشتاق شد و در پی آن، رهسپار دانشگاه پنسیلوانیا شد. او ضمن آشنایی با ایران‌شناسان برجستة اروپایی و آمریکایی، به دریافت دکترای زبان‌شناسی نائل آمد. استاد قریب چندی پس‌از پایان تحصیل، با فراگیری دانشی جدید به وطن بازگشت تا دانسته‌هایش را به جوانان علاقه‌مند انتقال دهد.

کتاب‌های فرهنگ زبان سُغدی و زبان‌های خاموش، از آثار منحصربه‌فرد بانوی واژه‌ها، موفق به دریافت جوایز متعددی از جمله جایزة کتاب سال شده‌اند. او ضمن تدریس در دانشگاه‌ شیراز و دانشگاه تهران، به عضویت انجمن‌های بین‌المللی، از جمله انجمن ایران‌شناسان اروپایی، انجمن ایران‌شناسی فرانسه و انجمن نوشته‌های ایرانی در لندن درآمده بود. دکتر قریب خردمندی فروتن و آزاده، استادی دقیق و موشکاف، و ایران‌دوستی کم‌مانند بود. او که در دوران جوانی با طبع بلند و روحیة لطیفش اشعاری دلنشین می‌سرود، فراگیری علم و دانش را سرلوحة زندگی‌اش قرار داده بود و با اشراف به نیاز دانشجویان به متون پایة زبان‌شناسی، آثاری گران‌سنگ تألیف و ترجمه کرد. جهان‌بینی او که بر پایة توجه به جهانِ انسانی بنا شده بود، به دیدگاهش نسبت به زندگی معنا بخشیده بود. زبان‌شناسیِ ایران نیک‌اقبال بود که از موهبت حضور جانانة دکتر قریب بهره برد. یادش مانا و سبز باد.

منتشر شده در بزرگداشت یاد و نام اساتید