«تاریخِ تاریخ شفاهی: بنیانها و روششناسی»
کتاب تاریخِ تاریخ شفاهی[1] که مجموعه مقالاتی مبتنی بر پایهها و روششناسی تاریخ شفاهی را شامل میگردد، سال ۲۰۰۷ با ویراستاری توماس چارلتون[2]، لوئیس میزر[3] و رِبکا شارپلس[4] از سوی انتشارات آلتامیرا[5] در نیویورک، در ۳۱۵ صفحه چاپ و منتشر شده است. اثر مذکور علاوهبر مقدمه (به قلم ویراستاران) و فصلهای بنیانها و روششناسی، دارای فهرست منابع، نمایهها (موضوع، کسان و موسسات) و شرح حال ویراستاران و نویسندگان مقالات است.
در فصل نخست که به بیان دیدگاهها در باب بهکارگیری روش پژوهشی تاریخ شفاهی اختصاص دارد، مقالات «تاریخِ تاریخ شفاهی» (رِبکا شارپلس) و «تاریخ شفاهی بهعنوان سند» (رونالد گریل)[6] درج شده است. در این بخش با ذکر مباحثی همچون دلایل گسترش تاریخ شفاهی در قرن بیستم، ویژگیهای تاریخنگاری شفاهی، ارزش مصاحبههای تاریخ شفاهی، تاریخنگاری رسمی و تاریخ شفاهی، و حافظة جمعی و تاریخ شفاهی ضمنِ بیان پیشینة تاریخ شفاهی، به اهمیت فراگیری مهارتهای عملی آن، به موازات تجزیهوتحلیل سرفصلهای نظری توجه شایانی شده است و خوانندگان را برای مطالعة روششناسی تاریخ شفاهی آماده میکند.
در فصل دوم که به روششناسی تاریخ شفاهی پرداخته شده است، مقالات «طراحی پژوهش و راهبردها» (ماری لارسون)[7]، «ملاحظات اخلاقی و حقوقی تاریخ شفاهی» (لیندا شاپس)[8]، «مصاحبههای تاریخ شفاهی: از آغاز تا پایان» (چارلز موریسی)[9]، «تاریخ شفاهی و آرشیو: مستندسازی متن» (جیمز فوگرتی)[10] و «پیادهسازی و ویرایش در تاریخ شفاهی» (اِلینور مَز)[11] منتشر شده است. در این بخش که بهمنزلة راهنمای عملی تاریخ شفاهی است، بر این موضوعات تاکید شده است: ساختار طرحهای تاریخ شفاهی، وجوه تمایز طرحهای تاریخ شفاهی در قیاس با سایر طرحهای پژوهشی، معیارهای انتخاب مصاحبهشوندگان، توافقنامههای قانونی، نکات اخلاقی و حریم خصوصی، مستندسازی دادههای تاریخ شفاهی، و حدود ویراستاری.
نویسندگان و ویراستاران این مجموعه، درک صحیح از اجرای روشمند طرحهای تاریخ شفاهی را بهمنظور دستیابی به دادههای متقن و مستند ضروری میدانند. همچنین بر بهرهمندی از تجربیات اشخاصی که بر اساس استانداردهای این روش فعالیت کردهاند، تاکید دارند. آنان بر این عقیدهاند که انجام هر یک جلسه مصاحبه، همانند یک جلسة درس در دانشگاه یا حتی بیش از آن، حاوی نکتههای ارزشمند است و با انتقال این نکات به دانشجویان، فرایند پژوهشِ تاریخ شفاهی به صورت پویا رشد کرده و شکوفا میشود.
متخصصان و مدرسان تاریخ شفاهی ضمنِ آشنا کردن خوانندگان با پیشینة این قسم از تاریخنگاری بهعنوان روشی برای انعکاس صدای عامة مردم و ثبت تاریخ آنان، به فرایندهای تخصصی تاریخ شفاهی از جمله انجام مصاحبه، پیادهسازی، ویرایش، مستندسازی، فهرستنویسی و اطلاعرسانی نگاهی همهجانبه و دقیق دارند. توجه به جزئیات از ابتدا تا انتها و ارائه روشهای استاندارد مبتنی بر تجربههای نویسندگان، این کتاب را به دستنامهای کاربردی در حوزة پژوهشهای تاریخ شفاهی بدل کرده است که علاقهمندان را به سوی رهیافتهای نوین هدایت میکند.
[1] History of Oral History: Foundations and Methodology
[2] Thomas L. Charlton
[3] Lois E. Myers
[4] Rebecca Sharpless
[5] Altamira Press
[6] Ronald J. Grele
[7] Mary A. Larson
[8] Linda shapes
[9] Charles Morrissey
[10] James Fogerty
[11] Elinor A. Maze
خارج شدن از نظر