ویژگی برجستة تاریخ شفاهی در مقایسه با تاریخنگاریِ مبتنیبر اسناد و گزارشهای رسمی ضبط و ترسیم ویژگیهای روانشناختی و ارائه تصویری زنده بر اساس تجربیات افراد است. این منابع که حاصل ضبط روایتها بر محملهای مختلف است، جزو منابع دستِ اول تاریخی دستهبندی میشوند و به همین دلیل محتوای آنها از اهمیت بالایی برخوردارند و بایستی به دقت حفظ و نگهداری و برای استفادة پژوهشگران آمادهسازی شوند. حفظ و نگهداری منابع تاریخ شفاهی یا همان خروجیهای طرحهای تاریخ شفاهی دو وجه دارد:
اول، حفاظت فیزیکی و رعایت استانداردهای محیطی و شرایط نگهداریِ بلندمدت، و دوم، حفاظت محتوایی. پیادهسازی اولین اقدام برای حفاظت محتوایی از مصاحبهها به شمار میآید. پیادهسازی یا گفتارنویسی به دو روش انجام میشود:
در روش اول که دستی یا سنتی است، گفتههای مصاحبهشونده روی کاغذ منتقل و بعد تایپ میشود یا بهجای نوشتن، از ابتدا تایپ میشود. در این روش سرعت پائین است چون اصولاً پیادهسازی کاری بسیار دشوار و وقتگیر است. در عوض در روش سنتی دقت در شنوایی خوب است و میتوان با مکث و تمرکز بر روی گفتهها، مصاحبه را بهطور صحیح درک کرد و روی کاغذ آورد.
در روش دوم که ماشینی است، پیادهسازی با کمک نرمافزارها یا اپلیکیشنهای خاص انجام میشود. در این روش سرعت بالاتر از روش قبل است ولی دقت کمتر است و بایستی خروجی مصاحبه در مرحلة بازشنوایی بررسی و مقابله شود. از جملة این نرمافزارها و اپلیکیشنها میتوان این موارد را برشمرد:
– Speech notes, Io Type, Speech to Text Notepad, Tami, Assembly AI, Speech Texter, Vira
– فارس آوا، آوانگار، نیوشا و بگو فارسی می نویسه.
- البته بعضی از این اپلیکیشنها فقط برای آیفون کاربرد دارد و بعضی فقط برای اندروید. Vira و Tamiمبتنیبر هوش مصنوعی هستند. Io Type برای کارهای خیلی حرفهای و مواقعی است که روی صوت و تصویر همزمان تدوین انجام میشود. Speech to Text Notepad نرمافزاری است که علاوهبر پیادهسازی، علائم نگارشی را هم درج میکند.