رفتن به نوشته‌ها

برچسب: ادبیات کودک و نوجوان

کارگاه آشنایی با ادبیات کودک از منظر راویان پیشگام

کارگاه «آشنایی با ادبیات کودکان و نوجوانان» که پیشنهاد برگزاری آن در سال ۱۳۶۴ در هیئت‌مدیرة شورای کتاب کودک مطرح شد، به گام سی‌ونهم رسیده و اخیراً فراخوان ثبت نام در این کارگاه منتشر شده است. جریان مهم آموزش ادبیات کودکان از طریق این کارگاه، به‌صورت مستمر ادامه دارد و شورا همانند یک دانشگاه، نیروی دوستدار ادبیات کودک و نوجوان تربیت می‌کند. شماری از شرکت‌کنندگان در شورا می‌مانند و فعالیت داوطلبانة آنان، شورا را توانمندتر می‌کند، برخی نیز به جامعه رفته و دوستدار ادبیات کودک می‌شوند.

نوش‌آفرین انصاری، ثریا قزل‌ایاغ و منصوره راعی از متخصصان کتابداری و تعلیم‌وتربیت، در روایت‌هایشان که به‌صورت کتاب منتشر شده است، فرازونشیب‌های برگزاری کارگاه مذکور را در دهه‌های مختلف بررسی کرده‌اند. آنان ضمن تأکید بر ارزیابی سالانة نحوة برگزاری کارگاه، به نیازسنجی مخاطبان توجهی ویژه داشتند. از تحلیل داده‌های حاصل از مصاحبه با این استادان موارد زیر استنباط می‌شود:

  • هدف از برگزاری کارگاه، ترویج ادبیات کودک در میان اقشار مختلف جامعه و تشویق جوانان به فعالیت در این حوزه است.
  • سرفصل‌های آشنایی با شورای کتاب کودک، مخاطب‌شناسی، تاریخ ادبیات کودکان و کتاب‌های مرجع از ابتدا جزو موارد ضروری برای تدریس در کارگاه به شمار می‌آمد.
  • تحلیل برنامه‌های گذشته همواره مدِ نظر هیئت‌مدیره و سرپرستان کارگاه بوده است.
  • برنامة کارگاه در طی سال‌های مختلف تغییر شکل داده و همگام با نیاز جامعة مخاطب پیش رفته است.
  • نقطه نظرات شرکت‌کنندگان برای مجریان حائز اهمیت بوده و بر خلق ادبیاتی خاص بر مبنای تجربیاتشان تأکید شده است.
  • پژوهشگران، نویسندگان و مترجمان شاخصی از دل این کارگاه برآمدند و رشد کردند.
  • شرکت‌کنندگان با پرسش، پاسخ، خواندن و بحث در کارگاه، تولید فکر و اندیشه می‌کنند.
نظرات بسته شده است

بزرگداشت یاد و نام استاد ثریا قزل‌ایاغ (دی ۱۳۲۲- فروردین ۱۳۹۹)

«ما جامعة كتابخوان نخواهیم داشت، مگر اینكه بچه‌‌های كتابخوان داشته باشیم. شما نمی‌‌توانید در دانشگاه به دانشجویی كه تا پیش از آمدن به دانشگاه یك كتاب غیردرسی نخوانده است خدماتی ارائه کنید. استادی هم كه در این چرخه است، حتی اگر خارج از كشور هم‌ درس خوانده باشد و ارزش كتاب را بداند؛ وقتی آمده در چرخة دانشگاهی‌ای كه با یك جزوة چهل پنجاه‌صفحه‌ای هم می‌‌تواند سی سال درس بدهد، عادتش را كنار گذاشته است. بچه‌‌ای كه از مدرسه به دانشگاه می‌‌فرستید، باید جست‌‌وجوگر باشد و از استاد کار بطلبد تا او نتواند با تنبلی، كلاسش را اداره كند. کتابخانه محل خودآموزی است و باید اقشار مختلف جامعه را از طریق کتابخانه‌‌ها کتابخوان کنیم».

دل‌سپرده به کودکان، مصاحبة تاریخ شفاهی با ثریا قزل‌ایاغ. مصاحبه، تدوین و تحقیق پیمانه صالحی. تهران: سازمان اسناد و کتابخانة‌ ملی ایران، ۱۳۹۶.

خارج شدن از نظر

پنجم دی‌ماه، زادروز استاد ثریا قزل‌ایاغ

«امروزه ادبیات کودک و نوجوان در دنیا در شاخه‌های مختلف گسترش یافته است. در واقع  فقط در حوزة‌ تألیف کتاب یا سرایشِ شعر یا تصویرگری نبوده، بلکه در عرصه‌های پژوهش، تدریس و فعالیت‌های آکادمیک متبلور شده است. وقتی یک برنامه‌سازِ تلویزیون برای بچه‌ها برنامه درست می‌کند، باید بداند که برنامة تلویزیونیِ خاص کودک و نوجوان به چه شکل تهیه می‌شود چون این هم گونه‌ای از ادبیات کودک است. ادبیات کودک و نوجوان تنها لایِ کتاب‌ها نیست، بلکه می‌تواند در رسانه‌های گوناگون هم باشد و به‌صورت نوار کاست، نوار ویدئو، برنامة تلویزیونی، برنامة رادیویی، تئاتر و سینمای کودک و نوجوان نمایان شود. لازمة شکوفایی ادبیات کودک و نوجوان این است که تحقیق در حوزه‌های وابسته به آن جریان داشته باشد. باید آثارِ جهانی ترجمه شود،‌ بیاید و خوانده شود. همین‌طور لازم است به تربیت نیروهای انسانی به‌منظور نقدِ کتاب‌های کودک و نوجوان در بخش تألیف،‌ ترجمه و تصویر همت گماشت».

دل‌سپرده به کودکان: مصاحبة تاریخ شفاهی با ثریا قزل‌ایاغ. مصاحبه، تدوین و تحقیق پیمانه صالحی. تهران: انتشارات سازمان اسناد و کتابخانة‌ ملی ایران، ۱۳۹۶.

خارج شدن از نظر