اکبر اعتماد (۱۳۰۹، همدان- ۱۴۰۴، پاریس)، بنیان‌گذار سازمان انرژی اتمی ایران، مؤسسه تحقیقات و برنامه‌ریزی علمی و آموزشی و دانشگاه بوعلی سینا، بیست‌ودوم فروردین دیده از دنیا فروبست و جامعة علمی را در غم و اندوه فرو برد. تلاش و خدمتگزاری مداوم در همه مسئولیت‌هایی که بر عهده داشت، از او انسانی فرهیخته، خلّاق و کارآمد ساخته بود. دکتر اعتماد شخصیتی جهانی داشت و در زمینة انرژی اتمی و آموزش عالی صاحب‌نظر و متخصص بود. او از حافظه‌ای قوی و شفاف برخوردار بود و از تجربیات خود روایت‌های بسیاری برای گفتن داشت و آنها را با شوروحال خاصی تعریف می‌کرد. دستاوردهایش در حوزه انرژی اتمی در کتاب «در پرتگاه حوادث» و دیدگاه‌هایش در زمینة علوم و آموزش عالی در کتاب «برنامة سازندگی علوم و آموزش» چاپ و منتشر شده است.
وی تحصیلات ابتدایی و سه سال اول متوسطه را در همدان و دورة دوم متوسطه را در دبیرستان البرز گذراند. سال ۱۳۲۹ برای ادامة تحصیل عازم سوئیس شد و در ۱۳۳۵ گواهینامة مهندسی برق از دانشگاه لوزان دریافت کرد و بلافاصله در کارخانة براون باوری مشغول کار شد. چندی بعد به انستیتوی علوم و فنون هسته‌ای پاریس رفت و در ۱۳۳۷ مدرک مهندسی هسته‌ای گرفت. در ۱۳۳۸ برای پژوهش درزمینه راکتورهای هسته‌ای به استخدام انستیتوی فدرال سوئیس درآمد و در ۱۳۴۲ موفق به اخذ درجة دکتری در فیزیک هسته‌ای شد.
دکتر اعتماد سال ۱۳۴۴ با اندوخته‌ای از دانش و تجربه به ایران بازگشت و سرپرستیِ فنی طرح ساخت راکتور اتمی دانشگاه تهران را عهده‌دار شد و یک‌سال پس‌از آن دفتر انرژی اتمی را در سازمان برنامه ایجاد کرد. در ۱۳۴۶ کمیسیون بررسی مؤسسات تحقیقاتی را تشکیل داد و یک برنامة تحقیقاتی با در نظر گرفتن نیازهای کشور پیشنهاد کرد. پس‌از تأسیس اولین وزارت علوم از او دعوت شد تا معاونت علمی و تحقیقاتی این وزارتخانه را بپذیرد. در همان زمان به لزوم تأسیس یک مؤسسه علمی و پژوهشی در کنار وزارت علوم پی برد تا بخشی از وظایف این وزراتخانه را با استقلال عمل به انجام رساند. بدین‌شکل مؤسسه تحقیقات و برنامه‌ریزی علمی و آموزشی را تأسیس کرد و به ریاست آن منصوب شد.
اسفند ۱۳۵۲ مأموریت تأسیس سازمان انرژی اتمی ایران به دکتر اعتماد سپرده شد و اردیبهشت ۱۳۵۳ به سمت معاون نخست‌وزیر و ریاست این سازمان منصوب شد. تجهیز مرکز اتمی تهران، ساخت نیروگاه‌های اتمی و ایجاد مرکز تکنولوژی هسته‌ای، تنها شمه‌ای از دستاوردهای او در این زمینه بود. همچنین از سوی سازمان انرژی اتمی ایران، به مدت سه سال به عضویت شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی انتخاب شد و برای یک‌سال ریاست مجمع عمومی آژانس را بر عهده داشت. پائیز ۱۳۵۷ از ریاست سازمان استعفا داد و به همراه خانواده راهی فرانسه شد و به‌رغم پیشنهادهای متعدد از سوی دولت‌های اروپایی، از استخدام در این دستگاه‌ها استنکاف ورزید و دفتر مشاوره در زمینة انرژی اتمی در پاریس دایر کرد.
دکتر اعتماد همواره عشق به مملکت را در سر می‌پروراند و از هیچ کوششی در زمینة انتقال دانش و مهارت به هموطنانش، به‌ویژه جوانان مشتاق دریغ نمی‌ورزید.
یاد و نامش بر بلندای تاریخ علم و فرهنگ ایران‌زمین مانا و سبز باد.
نظرات بسته شده است