«تاریخ شفاهی و علوم انسانیِ دیجیتال»
کتاب «تاریخ شفاهی و علوم انسانیِ دیجیتال: صدا، دسترسی و تعامل»[1]، با ویراستاری داگلاس بوید[2] و ماری لارسون[3]، سال ۲۰۱۴ از سوی انتشارات پالگریو مکمیلان[4] در نیویورک منتشر شد. بوید و لارسون، استادان دانشگاه کنتاکی[5] و اوکلاهما[6]، در زمرة مورخان برجستة تاریخ شفاهی قلمداد میشوند. در این کتاب یازده مقاله، در سه فصل موضوعی درج شده است. ویراستاران در مقدمة این مجموعه مقالات، به تفصیل در باب ضرورت توجه به تغییرات روششناسی تاریخ شفاهی در عصر دیجیتال، با تمرکز بر علوم انسانی پرداختهاند.
فصل نخست با عنوان «شفاهی/ صوتی»، بر روی موضوعاتی همچون تاریخ شفاهی تمامدیجیتال، تاریخ شنیداری، انقلاب دیجیتالی، و آرشیو منابع تاریخ شفاهی در فضای مجازی متمرکز است. چالشهای بهکارگیری فناوریهای نوین در برنامههای تاریخ شفاهی دانشگاههای آمریکا، مرحله به مرحله تشریح شده است. در ضمن با بررسی طرح «تاریخ شفاهی زنان»، با مدیریت انجمن بینالمللی تاریخ شفاهی، مزیتهای آرشیو دیجیتالِ تاریخ شفاهی موشکافی شد. همچنین دلایل سوءاستفاده از مصاحبههای تاریخ شفاهی در صفحات وب و راهکارهای حفظ حقوق پدیدآورندگان تبیین شد.
در فصل دوم که «بحث و گفتمان» نام دارد، به مواردی همچون تولید فراداده در تاریخ شفاهی، گفتمان در دنیای دیجیتال، و تاریخ دیجیتال و تاریخ شفاهی توجه شده است. در این فصل بسترسازی ایجاد آرشیوهای دیجیتال در تاریخ شفاهی، با مطالعة طرحهایی همچون «زندگی روزمرة مهاجران در آمریکا» و «زندانیان ژاپنیِ بازداشتگاههای آمریکا پس از جنگ جهانی دوم» بیان شد. در ضمن کاربرد فناوری بهمنظور حفظ دادهها و دسترسی آنلاین به مصاحبهها از طریق بهکارگیری اطلاعات فرادادهای و کدگذاری زمانی مصاحبهها، مورد تأکید قرار گرفت.
در فصل سوم با عنوان «چشماندازهای تاریخ شفاهی دیجیتال»، افقهای پیشِ روی تاریخ شفاهی دیجیتال در حوزة علوم انسانی بررسی شد. بهرغم تأثیر فزایندة رسانههای دیجیتال بر تاریخنگاری شفاهی، درزمینة اعتبار منابعی که از ابتدا در فضای مجازی ضبط شده، نگهداری و دسترسپذیر میگردد، بین مورخان اختلاف نظر وجود دارد. لازم است به تفصیل در مورد این موضوع که تاریخ شفاهی بهعنوان فراداده چه خصوصیاتی دارد و ماهیت جدید، آن را با چه تغییراتی مواجه میکند، بحث شود. پژوهشگران باید در ابتدا به درک درستی از ویژگیهای علوم انسانیِ دیجیتال دست یابند تا بتوانند تاریخ شفاهی را منطبق با این رویکرد پیش ببرند.
نویسندگان متفقالقول بر این نکته تأکید دارند که تاریخنگاری شفاهی همچون گذشته، بر پایة پژوهشهای عمیق، تعامل با مصاحبهشوندگان و کسب مهارتهای گوش دادن استوار است. فناوری این امکان را فراهم میآورد تا اطلاعات را بهگونهای گرد آوریم که ضمن برخورداری از امنیت بالا بهمنظور حفظ و نگهداری دادهها، به سهولت در دسترس کاربران قرار گیرد.
[1] Oral History and Digital Humanities: Voice, Access and Engagement
[2] Douglas A. Boyd
[3] Mary A. Larson
[4] Palgrave Macmillan
[5] University of Kentucky
[6] Oklahoma State University (OSU)