گلی ترقی، نویسنده و نخستین فیلمنامه‌نویس زن ایرانی، پائیز ۱۳۱۸ در تهران و در خانواده‌ای فرهنگی متولد شد. پدرش، لطف‌الله ترقی مدیر مجلة ترقی و مادرش عاشق کتاب بود و ذوق نوشتن داشت. او در نوجوانی برای تحصیل به آمریکا رفت، اما چندی بعد به ایران بازگشت و در حوزة شناخت اساطیر ادامة تحصیل داد. ترقی تا زمان انقلاب استاد دانشگاه تهران بود و پس‌از آن به پاریس مهاجرت کرد.
او که از نوجوانی به ادبیات علاقه‌مند بود، پس‌از ازدواج با هژیر داریوش به محافل ادبی راه یافت و به تشویق فروغ فرخزاد وارد فضای داستان‌نویسی شد. سی‌ساله بود که نخستین اثرش با عنوان «من هم چه گوارا هستم» منتشر شد. بعدتر کتاب‌هایی نظیر «دو دنیا»، «خواب زمستانی» و … را منتشر کرد. همچنین فیلمنامة فیلم‌های «بیتا» و «درخت گلابی» از آثار او اقتباس شد.
ترقی در زمرة دومین نسل از زنان داستان‌نویس ایرانی جای دارد؛ نسلی که پس‌از سال ۱۳۳۲ به این حرفه قدم گذاشتند. داستان‌های واقع‌گرایانة او نثری روان و لحنی صمیمی دارند و به‌لحاظ سادگی متأثر از زبان شاعرانة فروغ فرخزاد و سهراب سپهری‌اند. او با ترسیم صحنه‌ها و گفت‌وگوها و بیان مفاهیم ورای اشاره به الفاظ، ضمن به رخ کشیدن هنر داستان‌نویسی‌اش، خوانندگان را به اندیشه وامی‌دارد. ترقی با تردستی دلربای ادبی، زنانی خلق می‌کند که واقعی‌اند، آنچنان که گویی مادر یا دختر یا حتی شبیه خودمان در نوجوانی‌اند، با همان غم‌ها و شادی‌های کوچک. او واقعیت‌های زندگی زنان را با نگاهی مادرانه به بن‌مایه‌های داستان پیوند می‌زند و راوی زندگی آنان می‌شود. شخصیت‌پردازی دقیق و احساس شاعرانه‌ای که از زنان ارائه می‌کند، با سبکباری به خواننده منتقل می‌شود و آن را باورپذیر می‌کند. بی‌تردید سبک و لحن خاص او در آثار نسل سوم زنانِ نویسنده جریان دارد و این نسل، بسیاری از دغدغه‌های نوشتن برای زنان را وامدار اوست.