«مصاحبه‌های تاریخ زندگی»
مجلة تاریخ شفاهی که زیرِ نظر انجمن تاریخ شفاهی انگلستان منتشر می‌شود و یکی از قدیمی‌ترین نشریات تخصصی در این حوزه به‌شمار می‌آید، در شمارة سوم از جلد پنجاه‌ودوم (تابستان ۲۰۲۴)، طرح‌های مصاحبة تاریخ زندگی[1] را زیر ذره‌بین برده است. مقالات مرتبط با موضوع این شماره که از سوی نویسندگان در کشورهای مختلف به نگارش درآمده است، طیف گسترده‌ای از کاربردهای این نحله از تاریخ‌نگاری را آشکار می‌سازد؛ تاریخ‌نگاری خاصی که با قرار دادن مردم در متن تاریخ اعتبار می‌یابد. فایل مقالات در صفحه نشریة به‌صورت برخط قابل مشاهده است.[2]
راب پِرکز[3] و ماری استیوارت[4]، ویراستاران این مجموعه، ضمن تأکید بر این نکته که مصاحبة تاریخ زندگی یک مصاحبة تاریخ شفاهی مفصل با هدف به تصویر کشیدن جنبه‌های زندگی یک فرد است، پروژه طرح ملی ثبت‌وضبط روایت‌های زندگی را تشریح کرده‌اند. این طرح که راویان متعددی دارد و پیش‌بینی می‌شود که پاسخگوی نیازهای تاریخ‌نگاری معاصر باشد، به‌صورت مشترک توسط انجمن تاریخ شفاهی و کتابخانة ملی انگلستان پیشنهاد شده و در حال اجراست.
تاریخ شفاهی‌نگاران در تفسیر مصاحبه با گروه‌های مختلف، از دانشمندان و صنعتگران صنایع دستی گرفته، تا کارمندان مؤسسات و مردم ساکن در یک محل، مجموعة متنوعی از داده‌های حاصل از مصاحبه‌های تاریخ زندگی را به خوانندگان عرضه کرده‌اند. این تجربیات شخصی که مقاطع مختلف زندگی افراد را در بر می‌گیرد، با سازوکار تاریخ شفاهی به تجارب جمعی بدل می‌شود. در واقع با میدان دادن به مردم برای ثبت رخدادهای زندگی روزمره‌شان، تاریخی واقع‌گرایانه حاصل می‌شود.
مقالات این مجموعه نگرش خاصی از تاریخ‌نگاری شفاهی را در مرکز توجه قرار می‌دهد؛ اینکه در مصاحبة تاریخ زندگی همه‌چیز حول پیشینة خانوادگی و دوران کودکی و نوجوانی شکل می‌گیرد و در ادامه، با آموزش و گذران اوقات فراغت و حضور در اجتماع تکمیل می‌شود. تحلیل روش‌های مختلف اجرای این طرح‌ها نیز بخش مهمی از محتوای این مقالات را شامل می‌شود. به نوعی توصیه می‌شود که در مرحلة اول به مصاحبه‌شونده فرصت داده شود تا دوره‌های زندگی‌اش را بی‌وقفه روایت کند و در مرحلة بعد سوالات خاصی پرسیده شود، و در انتها نیز با پرسش‌های تکمیلی از داده‌ها رفع ابهام شده و مستندسازی شود. به عبارتی سکوت مصاحبه‌کننده در مرحلة اول، اصلی‌ترین محرک راوی است برای صحبت کردن و باز شدن فضای حافظه.
[1]. the life story in oral history practice
[2]. https://www.ohs.org.uk/wp-content/uploads/2024/08/OHJ-52-3-online.pdf
[3]. Rob Perks
[4]. Mary Stewart