«تاریخ شفاهی زنان در چین»
کتاب «زنان در عصر روشنگری چین: تاریخ شفاهی و مکتوب»[1] با ویراستاری وانگ ژِنگ[2]، نخستین‌بار سال ۱۹۹۹ از سوی انتشارات دانشگاه کالیفرنیا در ۴۰۲ صفحه منتشر شد. ویراست دوم این کتاب سال ۲۰۱۵ نشر یافت. این مجموعه مشتمل است بر تحلیل محتوای کیفی مصاحبه با پنج زن چینی که در جایگاه مدیر مدرسه، وکیل، نویسنده، پزشک و کنشگر سیاسی فعالیت‌های گسترده‌ای انجام داده بودند و با عنوان فراموش‌شدگان تاریخ به خوانندگان معرفی شدند.
این کتاب برخلاف سایر آثار تاریخ شفاهی زنان چینی که به دوران انقلاب کمونیستی یا عصر اصلاحات اقتصادی اختصاص دارد، به واکاوی نقش زنان در جنبش فرهنگ نو پرداخته و راهبردهای حزب کمونیست چین برای شکوفایی زنان را زیرِ سؤال می‌برد و بر تلاش‌های فردی به‌جای ایدئولوژی مارکسیستی تحتِ حمایت دولت تأکید دارد. جنبش فرهنگ نو در فواصل سال‌های ۱۹۱۷ تا ۱۹۲۶ رخ داد؛ زمانی‌که روشنفکران چینی تلاش کردند دموکراسی و ایده‌های غربی را وارد فرهنگ بومی چین کنند. حمایت از حقوق زنان و برابری زن و مرد از اهداف اصلی این جنبش بود.
محقق علاوه‌بر مصاحبه با زنان، اسناد تاریخی، مقالات و آثار مکتوبِ مرتبط با نقش زنان را در جنبش مذکور شناسایی و بر مبنای گفته‌های راویان مستندسازی کرده است. از این روزن، از یک طرف با بازخوانی اسناد و تفسیر روایت‌ها، تأثیرات متقابل تجربیات فردی و گفتمان‌های اجتماعی تبیین می‌شود. از سوی دیگر با تحلیل بینامتنی و مقایسة منابع مختلف، از جمله پژوهش‌های تاریخ شفاهی‌نگاران اروپایی با متون چینی، ایده‌های فمینیستی آنان با فرهنگ چینی سازگار می‌گردد.
زنان در عصر روشنگری چین بر کاربرد روایت‌های شخصی در علوم اجتماعی و تاریخ تأکید دارد؛ اینکه زنان در جایگاه راویان تاریخ معرفی شوند، نه صرفاً سوژه‌هایی برای تحلیل تاریخی. ترکیب چندلایه و تحلیل‌های علمی زمینه‌ای فراهم می‌آورد تا این مجموعه نه‌تنها تحلیلی تاریخی ارائه دهد، بلکه یک پرترة زنده از زنان اثرگذار در تاریخ چین نمایان سازد و خواننده را به درک ملموس‌تری از نقش زنان در این گذار تاریخی برساند. این کتاب دوران فرهنگ نو را با نگاهی زنانه بازسازی می‌کند و در تبدیل زنان به راویان تاریخ و شاهدان اصلی گذار اجتماعی در یک جنبش فرهنگی سهمی راهگشا دارد.
[1].Women in the Chinese Enlightenment
[2] . Wang Zheng