رفتن به نوشته‌ها

الزامات حقوقی و اخلاقیِ تاریخ شفاهی (۸)

در طول پنجاه سال گذشته، حقوق مرتبط با حق کپی‌رایت به سرعت تکامل یافت و معاهده‌ها و کنوانسیون‌هایی برای ترویج خلاقیت‌های فکری، تشویق تولید آثار فکری و حفاظت از حقوق مالکیت پدیدآورندگان شکل گرفته است. کنوانسیون برن اولین تلاش بین‌المللی بود و پس از آن کنوانسیون ژنو راجع به حق مؤلف تصویب شد و در زمینة حقوق مرتبط هم کنوانسیون رم مطرح شد. همچنین کنوانسیون بین‌المللی حمایت از تولیدکنندگان آوانگاشت‌ها و سازمان تجارت جهانی در زمینه حمایت از حقوق مالکیت فکری شامل حقوق مؤلف و حقوق مرتبط اقداماتی انجام دادند. علاوه‌بر این سازمان جهانی مالکیت فکری (وایپو) دو معاهدة مهم، یکی در زمینة حقوق مؤلف و دیگری در زمینه حقوق مرتبط تدوین کرد. امروزه وایپو، معاهده‌های جهانی را با مشارکت کشورهای عضو، همراه با برنامه‌ها و فعالیت‌های دیگر مدیریت می‌کند.

دلایلی که برای حمایت از آثار کتبی ارائه می‌شود، برای آثار شفاهی نیز صدق می‌کند. پس اشخاص یا مؤسسات انتشاراتی نبایستی بدون اجازه راوی، به درج یا نشر سخنان او مبادرت ورزند. کنوانسیون برن شرط حمایت از آثار را ثبت اثر در دفتر کپی‌رایت محلی یا درج علامت خاصی بر روی نسخه‌های منتشرشده از آن، نمی‌داند. آثاری که به‌طور شفاهی ارائه می‌شوند هم طبق قاعده کلی از نظر کنوانسیون قابل حمایت‌اند. از آنجایی که محدوده قلمرو حمایت از آثار، منحصراً به موجب قانون کشوری که در آن تقاضای حمایت می‌شود، تعیین خواهد شد؛ کشورهای عضو کنوانسیون می‌توانند تثبیت ضبط اثر را به‌منزله شرط لازم برای حمایت مقرر دارند.

منتشر شده در الزامات حقوقی و اخلاقیِ تاریخ شفاهی