«دستنامة تاریخ شفاهیِ آکسفورد»
کتاب «دستنامة تاریخ شفاهی»[1]، با ویراستاری دونالد ریچی[2]، سال ۲۰۱۱ در دانشگاه آکسفورد در ۵۴۰ صفحه چاپ و منتشر شده است. در این اثر علاوه‌بر مقدمة تفصیلی ویراستار، هفت مقاله در دو فصل جانمایی شده است. استاد ریچی، مورخ کمیسیون سنای آمریکا بود که ریاست انجمن تاریخ شفاهی، شوراهای انجمن تاریخی آمریکا و انجمن بین‌المللی تاریخ شفاهی را بر عهده داشت.
ویراستار در مقدمة این اثر، ضمن بررسی تحولات تاریخ شفاهی، به نحوة گذارِ این روش پژوهشی از حاشیه به جریان اصلی مطالعات آکادمیک و به‌کارگیری آن به‌عنوان ابزاری تحقیقی برای مورخان، مردم‌شناسان و جامعه‌شناسان پرداخته است. در فصل اول با عنوان «ماهیت مصاحبه در تاریخ شفاهی»، مقالات پویایی مصاحبه (مری‌کی کوینلن[3])، کسانی که پیروز شدند و گروهی که شکست خوردند: مصاحبه با هر دو طرف درگیری (میروسلاو وانِک[4])، مصاحبه در جوامعی با فرهنگ‌های تلفیقی (ویلیام اشنیدر[5]) و تاریخ شفاهی و دموکراسی (مرسدس ویلاناوا[6]) درج شده است. فصل دوم با عنوان «حافظه و تاریخ» نیز مشتمل بر این مقالات است: یادآوری خاطرات در تاریخ شفاهی (آلیستیر تامسون[7])، آیا حافظة جمعی وجود دارد (آنا گِرین[8]) و حافظة اجتماعی و نهادهای عمومی (اِلساندرو پرتلی[9]).
مقالات این مجموعه بر اساس تجربه‌های چهل پژوهشگر تاریخ شفاهی در سراسر دنیا تهیه شده است. موضوعاتی همچون تحقیقات مبتنی بر مصاحبه، انقلاب دیجیتالی، روش‌شناختی، آرشیوهای رقمی، آموزش، مستندسازی تجربه و نحوة دسترسی و انتشار منابع تاریخ شفاهی با رویکردهای نوین ارائه شده است. همچنین زمینه‌های رشد و توسعة پژوهش‌های تاریخ شفاهی و افق‌های پیشِ روی آن، با بیان یافته‌های تاریخ‌شفاهی‌نگاران تبیین شده است. تلاش‌های این مورخان با موشکافی طرح‌های جریان‌ساز نظیر جنگ‌های آفریقای جنوبی، انقلاب در اروپای شرقی، طوفان کاترینا و حملات یازده سپتامبر، در معرض دید علاقه‌مندان قرار گرفته و بی‌تردید راهنمای عملی آنان در اجرای طرح‌های تاریخ شفاهی خواهد بود.
[1] The Oxford Handbook of Oral History
[2] Donald Ritchie
[3] Mary Kay Quinlan
[4] Miroslav Vanek
[5] William Schneider
[6] Mercedes Vilanava
[7]Alistair Thomson
[8] Anna Green
[9] Alessandro Portelli