«تاریخ شفاهی و خاطرات عمومی»
کتاب «تاریخ شفاهی و خاطرات عمومی» با ویراستاری پائولا هامیلتون[1] و لیندا شاپِس[2]، نخستینبار سال ۲۰۰۸ از سوی انتشارات دانشگاه تِمپل در فیلادلفیا منتشر شد و ویراست دوم آن سال ۲۰۱۵ نشر یافت. هامیلتون دانشیار تاریخِ دانشگاه فناوری سیدنی و سردبیر نشریة مطالعات تاریخ عمومی، و شاپِس مورخ مرکز مطالعات تاریخی پنسیلوانیا و سردبیر نشریة مطالعات تاریخ شفاهی است. این کتاب بر اساس تحلیل طرحهای تاریخ شفاهی مردممحور و تفسیر روایتهای گروههای مختلف از روزن مصاحبههای تاریخ شفاهی نگاشته شده و روشهای گردآوری و تحلیل کیفی دادههای شفاهی و نیز چالشها و فرصتهای پیشِ روی تاریخ شفاهینگاران را تبیین میکند.
مجموعه مقالات تاریخ شفاهی و خاطرات عمومی مشتملاست بر سه فصل که در هر فصل پساز مقدمهای کوتاه راجعبه موضوع، پنج مقاله جانمایی شده است. فصل اول با عنوان «ایجاد میراث مشترک»، بر کاربرد تاریخ شفاهی در مؤسسات رسمی و دولتی متمرکز است. تاریخ شفاهی و شکلدهی به حافظة جمعی در سنگاپور، تاریخ شفاهی بومیان کانادا و تاریخ شفاهی موزهها از جمله مقالات مندرج در این فصل است. فصل دوم با عنوان «بازآفرینی هویت و جامعه»، بر مبنای رویکردهای غیررسمی و اغلب محلی نگاشته شده است. از جمله مقالات این بخش میتوان به تاریخ شفاهی میراث ژاپن و تاریخ شفاهی لاتینتبارها در سانفرانسیسکو اشاره کرد. فصل سوم با عنوان «تغییر بیافرینید»، به افقهای پیشِ روی تاریخ شفاهی در مطالعات فرهنگی اشاره دارد. طرحهای دانشآموزی در مورد مهاجرت و تاریخ شفاهی افراد بیخانمان در فیلادلفیا از جمله مقالات این فصل است.
از منظر نویسندگان مقالات، خاطرات عمومی به روایتهایی اطلاق میشود که بهجای تأکید بر زندگی شخصی افراد، به جنبههای اجتماعی، فرهنگی و تاریخی زندگی آنها میپردازد. این نوع خاطرات معمولاً شامل تجربیاتی است که تأثیر گستردهای بر جامعه داشتهاند و بهعنوان بخشی از حافظة جمعی شناخته میشوند. تاریخ شفاهی با گردآوری و تحلیل این خاطرات، به حفظ و انتقال آنها به نسلهای آینده کمک میکند و به درک بهتر تاریخ و فرهنگ جامعه یاری میرساند.
نکتة مهم دیگری که موردِ نظر تاریخ شفاهینگاران این مجموعه بوده، توجه به ارتباط تنگاتنگِ تاریخ شفاهی و حافظة تاریخی است. حافظة تاریخی نقش مهمی در ساختاربندی هویت فرهنگی جوامع دارد زیرا به افراد حقیقی و حقوقی امکان میدهد تا گذشتة خود را به یاد آورده و آن را در چارچوب هویت جمعی حفظ نمایند. این حافظه شامل داستانها و گزارشهایی است که از نسلهای گذشته منتقل شده و افراد و جوامع از طریق بازگو کردن آنها تعلق و ارتباط بیشتری با گذشته پیدا میکنند. در واقع بهعنوان ابزاری برای مقاومت در برابر فراموشی عمل میکند.
مجموعه مقالات تاریخ شفاهی و خاطرات عمومی با ایجاد پیوند میان تاریخ شفاهی و مردمشناسی و جامعهشناسی به پژوهشگران تاریخ شفاهی و علاقهمندان مطالعات فرهنگی کمک مینماید تا با بهرهمندی از ابزارها و روشهای مناسب، تاریخ را از منظر دیدگاههای مختلف و با تکیه بر روایتهای شخصی بازنمایی کنند.
[1] . Paula Hamilton
[2]. Linda Shopes